Kinderen en Creatie & Educatie Onderwijssysteem - deel I

Een serie van vijf artikelen over hoogontwikkelde kinderen; kinderen van onze toekomst én een nieuw onderwijssysteem! De hoog-sensitieve persoon [HSP] of mens versus de hoogontwikkelde mens of wezen [HOW]

Het vernieuwend, toekomstig onderwijssysteem én de Nieuwe Spiritualiteit!

1.0 Inleiding
'Het leven, maar ook het huidige onderwijssyssem is gebaseerd op overtuigingen'
'Alle vormen van gedrag worden door overtuigingen gecreëerd'

Onze samenleving is puur en alleen op actie gericht in alles wat we doen! Vooral deze wereld heeft haar oplossingen altijd in daden gezocht en zeker niet in filosofie en/ of mediteren. Onze wereld staat daarom momenteel voor grote problemen en juist nú moeten we deze problemen eens oplossen en wel op de niveaus van overtuigingen! 
Het hedendaagse probleem is, dat de morele, ethische en sociale uitdagingen van morgen niet kunnen worden aangepakt met opvattingen en instructies uit de achttiende, tiende, zesde eeuw of eerste eeuw.  Je kunt het zo'n beetje vergelijken met een supermoderne operatiekamer uit de eenentwinstigste eeuw, maar die met instrumenten uit de eerste eeuw is ingericht. De mensheid kan daarom de dilemma's van de eenentwintigste eeuw niet oplossen m.b.v. richtlijnen - bestaande opvattingen en overtuigingen - uit de eerste eeuw; laat staan met richtlijnen die nóg ouder zijn. De instructies en fundamentalistische opvattingen waren toen zeker niet verkeerd of slecht te noemen, maar ze zijn gewoon niet compleet meer, niet volledig te noemen. Ze waren toepasbaar en hanteerbaar in die tijd, maar nu in deze moderne, snel veranderende samenleving - het 'computertijdperk' - zeker niet meer! In veel opzichten zijn de verouderde opvattingen zelfs ook potentieel gevaarlijk te noemen voor het voortbestaan van de mensheid; voor het creëren van een nieuw-mensbeeld!

Kijk nu bijvoorbeeld eens naar onze geschiedenis; al eeuwen zijn onze elementaire overtuigingen over het leven - de mens in relatie tot de samenleving -, én over God niet aangepast of veranderd. Duizenden jaren wordt nog steeds dezelfde overtuigingen over het leven én over God in bijna alle scholen op dezelfde wijze onderricht gegeven. Vaak worden deze overtuigingen over God en het leven als 'feiten' gepresenteerd, maar het zijn en blijven overtuigingen. Overtuigingen van die ander! In sommige religieuze scholen bijvoorbeeld, waar de kinderen al van jongs af worden aangemoedigd om het leven door het prisma van specifieke religieuze dogma's en culturele vooroordelen te bezien, is het resultaat van de inteelt van ongelooflijke negatieve gedragingen, niets anders dan de weerspiegeling van volstrekt onjuiste overtuigingen; de overheersende negatieve gedachten van anderen! En, die zijn voor het nieuwe mensbeeld echt gevaarlijk te noemen!

1.1 Het overheersende paradigma

Wat wij heden ten dage nog steeds niet willen accepteren én beseffen, is dat wij onze jongeren en onze kinderen niet alleen in scholen opvoeden maar ook op elke moment van hun leven. Op ieder moment van de dag zelfs! Zij slaan ons gade als hun rolmodellen en brengen ónze voorbeelden in de praktijk. Vooral jongeren verlangen ernaar om alles van het leven te weten te komen en het meeste over het leven leren ze van het leven zelf. Maar het zijn ónze spirituele overtuigingen die door de gevestigde godsdiensten en de maatschappijen (maar denk ook eens aan het verouderde onderswijssysteem) veranderingen en vernieuwingen krampachtig proberen tegen te houden en het 'oude' zoveel mogelijk proberen te handhaven én op die manier de jongeren onthouden van een Nieuwe Spiritualiteit; een nieuwe visie over de ware betekenis van het leven!

'Zij' die namelijk de hakken in het zand zetten, beseffen terdege dat de (ver)oude(derde) geloofsopvattingen (lees:onderwijssystemen) niet meer aanslaat bij de (religieuze) belevingen van hun 'toehoorders' of 'vernieuwers'. 'Ze' zijn natuurlijk nu naarstig op zoek naar vernieuwingen gegaan die wel aanslaan, waardoor ze wel in staat zijn hun 'klanten te binden'. Dus worden de oude leerstellingen van een boze, straffende, wraakzuchtige, jaloerse God voorzichtig van tafel geschoven; er wordt nu veel meer gesproken over de liefhebbende God de Vader die bezorgd is over het wel en wee van zijn kinderen hier op aarde.
Maar hopelijk zullen de mensen nu eens spoedig gaan begrijpen, dat de mensheid is ondergegraven. Ondergegraven door de dogma's, leerstellingen en overtuigingen waarvan ze zich juiste hadden voorgesteld, dat deze haar van haar beperkingen zouden bevrijden. Nee, juist het omgekeerde is bewerkstelligd en we zien de eindresultaten dagelijks op onze TV scherm.

2.0 Moraliteit & onafhankelijkheid
'Vrij en ongebonden willen zijn'

Opvoeden is een constant proces, dat door onze ouders in gang wordt gezet en door onszelf een leven lang wordt voortgezet. Religieus opvoeden behoort te zijn: het begeleiden naar de onafhankelijke spirituele volwassenheid.

Ouders met verantwoordelijkheisgevoel wijden tijdens het opvoeden van hun kroost  een groot deel van hun energie aan het vaststellen van grenzen. Zodra de 'kleintjes' in staat zijn keuzes te maken, beginnen ouders hun geboden - gedragcodes - bij te brengen die hun veiligheid en functioneren in de maatschappij moeten waarborgen. 'Doe dit  ... Doe dat'. 'Dit mag wel en dat mag niet' ........vormen het opvoedingsgereedschap dat al duizenden jaren wordt gehanteerd, en waarmee onze externe grenzen worden gevormd die aangeven wat wel en niet gepast en aanvaardbaar is. In een reactie op de oplegging van externe grenzen of leefregels proberen kinderen (juist) uit alle macht innerlijke grenzen te stellen, wat zich als verzet tegen opgelegde gehoorzaamheid uit. Kinderen van een jaar of twee leren al snel met het woordje 'nee!' te gebruiken om voor hun onafhankelijkheid op te komen, wat in de tienerjaren tot uitdrukking komt om zich tegen het gezag te verzetten. Van de volwassenen wordt vereist, dat een groot deel van de ontwikkeling van hun aangeleerde vaardigheden van natuurlijk verzet tegen ouders en andere gezagdragers - van wie we de goedkeuring en steun nodig hebben - juist wordt gecamoufleerd; niet (te) opzichtig wordt getoond of wordt opgemerkt. Want er bestaat nu eenmaal een kans, dat 'opstandig' gedrag niet door de maatschappij wordt getolereerd. Nu kunnen we wel proberen om de gezagdragers en vele voorschriften te veranderen, maar wat altijd blijft is het diepe innerlijke verlangen van ieder mens om baas over ons eigen leven te zijn of op zijn minst te worden! En juist dat fundameneel 'levensrecht' - de innerlijke, niet aflatende natuurlijke vrijheidsdrang - wordt ons door de opgelegde en gedicteerde gedrags-, geloofs-, en leefregels in wezen ontnomen.

De morele regels zijn oorspronkelijk in het leven geroepen om individuen en gemeenschappen tegen onnodig 'lijden' te beschermen; tegen zichzelf dan wel tegen anderen. Maar deze voorschriften, regels, geboden hebben duizenden jaren lang juist onze ethische keuzen richting gegeven! Ze vormen een krachtig recept voor morele gezondheid, en de wereld zou er veel mooier uitzien als mensen zich gedroegen zoals hun werd gezegd en dus deden wat uiteindelijk goed voor hen was. Maar helaas, ook de morele regels hebben we - bij wijze van spreken - overboord gegooid!

'We hebben alléén onze wetten nodig, omdat we de onvoorwaardelijke liefde en verbondenheid met elkaar nog niet hebben gerealiseerd!'

3.0 Het nieuw-mensbeeld
'Een universele moraal nodig'

De oude regels over moraal moeten worden afgebroken, want die passen niet meer bij het nieuwe mensbeeld. Want ............... 'je voelt je zoals je denkt!'

Als je vandaag de dag een kind naar buiten stuurt, heeft het geen idee wat het met zichzelf aan moet. Kinderen brengen uren achter beeldschermen door, variërend van televisie, computer en videospelletjes tot de bioscoop. Ze worden letterlijk van het ware leven - het leven zelf - afgeschermd. Dit afschermingsproces verwijdert hen van de realiteit en plaatst hen in een fantasiewereld. Dat zou helemaal niet erg zijn als het hun eigen fantasiewereld was, gebaeerd op wat wij hun hebben bijgebracht, maar dat is dus niet zo! Het is de wereld die bestaat in de verbeelding van de televisieproducenten en de ontwerpers van de computerprogramma's, videogames en films en van wat zij hun leren.
Elk mens zou daarom ook vanaf het begin van zijn levensproces moeten beseffen, dat de innerlijke gevoelswereld [in voeling zijn met zichzelf] alleen tot hem behoort, en dat alles wat hij denkt, voelt en uiteindelijk doet wat in zijn vermogen ligt om dát te bereiken waarvoor hij of zij hiervoor op aarde is. Dit is de uiteindelijke vrijheid die je kinderen kunt geven!

Door absoute leefregels te creëren, wordt de identiteit van een groep uitgedrukt en daarmee per definitie de buitenstaander uitgesloten. Specifieke (onderwijs)gebruiken geven immers niet alleen vorm aan een religieuze praktijk, maar ook aan het zelfbeeld van de groep (christen met hun kruisjes, joden met hun keppeltjes, en moslims met hun hoofddoeken, de school met de Bijbel, etc.). Juist daarom - vind ik - moet de (onderwijs)wereld niet langer verdeeld zijn in |een wij| en |een zij|, in ons volk tegenover een ander volk. Realiseer je, dat alle (schoolse) wetten door de mensen zijn gemaakt, en niet van God afkomstig zijn.
Jezus zegt [Mar. 7,19] tegen een groep wetsgeleerden (lees: onderwijsdeskundigen), die hem vroegen waarom zijn leerlingen zich niet hielden aan de traditie van de oudsten: 'Niet wat van buitenaf in de mens komt, kan hem onrein maken. Maar wat uit de mens komt, dat maakt hem onrein'.

Veel mensen willen nog steeds niet beseffen, dat verandering een fundamenteel bestanddeel is van onze realiteit. Alles zal op den duur veranderen. Dit kan ik u met absolute zekerheid zeggen. Niets is blijvend, alleen verandering [Heraclites]  is realiteit. Vandaar dat we nu eens zullen moeten leren aanvaarden en beseffen, dat er slechts één kosmische wet 'regeert': het werkt of het werkt niet! Een tussenweg, een tussenoplossing is er niet! De vraag die mij de laatste jaren dan ook het meest heeft beziggehouden, is : 'Hoe leer je onze (toekomstige) kinderen van het leven te genieten in gedachte houdend, dat het genieten van het leven een levenshouding is!' Natuurlijk is cognitieve kennis van belang, maar hoe meer je weet én ervaart op het 'affectieve', hoe groter de kans dat je je hele leven een grenzeloos mens - in voeling met zichzelf - kunt zijn. Je wilt toch graag dat je kinderen op hun eigen innerlijke signalen vertrouwen, in staat zijn zelf te denken, kostbare emotionele afknappers te vermijden, en te weten dat ze over meer dan voldoende capaciteiten beschikken, dat ze een gelukkig en bevredigend leven leiden zonder je voortdurend om advies hoeven te vragen.

4.0 Traditioneel onderwijs

Klassikaal onderwijs, ook wel 'frontaal onderwijs' genoemd, is een traditionele manier van lesgeven waarbij een leraar of docent, voornamelijk in het basis- en voortgezet onderwijs een groep leerlingen als geheel uitleg en instructie geeft. De leerlingen worden bij deze vorm van onderwijs geactiveerd tijdens de instructies en de zelfstandige verwerking van de leerstof. In het traditioneel onderwijs kunnen we over het algemeen stellen dat scholen hun onderwijssysteem baseren op de meest gangbare pedagogisch 'recept', waarin het accent ligt op het aanleren van cognitieve vaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen, en het behalen van de kerndoelen zoals die door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (en evt. CITO)  zijn gesteld. Deze scholen zijn oorspronkelijk gevormd naar het model van een 'fabriek', waarin de kinderen van dezelfde leeftijd bij elkaar worden gezet die aan het eind van het schooljaar allemaal aantoonbaar dezelfde kennis en vaardigheden verworven moeten hebben. Hoewel het traditionele onderwijs sinds die tijd de broodnodige onderwijsvernieuwingen heeft ondergaan (meer passend onderwijs, aandacht voor zelfstandig werken), zien we dat in veel traditionele scholen dit systeem nog altijd het fundament vormt voor het onderwijs dat daar gegeven wordt!

In de 19e en 20e eeuw ontstonden andere pedagogische inzichten en werden alternatieve vormen van educatie toegepast. Ook in het traditionele onderwijs werd steeds meer gewerkt met andere manieren van instructie. In de tweede helft van de 20e eeuw ontstonden vele experimenten in het voortgezet onderwijs, onder andere in de (in Nederland ter zielen gegaan) middenschool. In 1998 werd in Nederland het concept van het Studiehuis [1] geïntroduceerd, waarbij zelfstandig werken werd gestimuleerd. Ondanks ale pogingen tot onderwijsvernieuwingen blijft klassikaal onderwijs vooralsnog een vaak toegepast fenomeen, omdat instructies een wezenlijk lesonderdeel is om (goede) leerresultaten te behalen.

[1] Het woord studiehuis wordt als aanduiding van het geheel van didactische en onderwijskunidge maatregelen gebruikt, waarme een school een grotere mate van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van de leerlingen voor hun eigen studie kon bevorderen, en een grotere variëteit van de manieren waarop leerlingen op school konden studeren. Het Studiehuis wordt vaak gezien als een concrete uitwerking van het Nieuwe Leren. Verantwoordelijk voor de opzet en invoering van het studiehuis was Rein Zunderdorp, een hoge ambtenaar van het ministerie van onderwijs en een goede bekende van Jacques Wallage, één van de aanjagers van de onderwijsvernieuwing.

5.0 Traditioneel vernieuwingsonderwijs
'Vernieuwend genoeg?'
'Leren is ontdekken wat je reeds weet. Doen is laten zien dát je het weet'

Het traditioneel vernieuwingsonderwijs is de verzamelenaarm voor de 'vernieuwde' onderwijsvormen die ontstonden aan het begin van de 20e eeuw. Al deze concepten namen afstand van het mechnische, klassikale onverwijs en gingen uit van de ontwikkelingsmogelijkheden van elk individuele kind. Ook speelt de leefwereld van het kind een grote rol.
In de eerste helft van de twintstige eeuwe werd de invloed van verschillende onderwijsvernieuwers uit binnen en buitenland zichtbaar. De visies van Célestin Freinet, Maria Montesosori, Rudolf Steiner, Helen Parkhurst en Peter Petersen werden in het onderwijs teogepast. Scholen die uit deze visies zijn voortgekomenm, vallen onder het traditioneel vernieuwingsonderwijs. Dit zijn de Freinet-, Montesorri-, Vrije-, Dalton- en Jenaplanonderwijs.

'De wereld is je oefenboek, de bladzijden waarop je je sommen maakt. Het is niet de realiteit, ofschoon je er realiteit in kunt uitdrukken als je dat wenst. Je bent tevens vrij om nonsens, of leugens, of de bladzijden te verscheuren. Het leven van iemand is wat zijn gedachten ervan maken. Iemand is wat hij of zij de hele dag denkt!'

5.1 Geen discussie en geen dialoog mogelijk?

Maar zijn de vernieuwende onderwijsvormen daadwerkelijk de 'vernieuwers' die de toekomstige jeugd nodig heeft? Of regeert de angst voor een compleet vernieuwend onderwijssysteeem. 'Tegenstanders' - de starre onderwijsdeskundigen en doemdenkers - vrezen vrijblijvendheid en 'voorstanders' zijn bang voor passiviteit en op die manier wordt en blijft het beeld van het onderwijs dat bepaald wordt door de statements van 'de uitersten', bestaan. Niemand doet wat revolutionairs en op die manier steken we onze kop maar weer eens diep in het zand. 'We staan nu als kemphanen lijnrecht tegenover elkaar en wachten af wie de eerste vernieuwende stap durft te zetten'.

In het boek 'Onderwijs Maak je Samen' van Marcel van Herpen [1] omschrijft hij het gesignaleerde probeem als volgt: 'In de discussie verworden denkbeelden tot dogma's en principes en met 'oude' principes valt niet te discussiëren. Voor een dialoog is een kennisbasis vereist: een context waarbinnen elkaars mensbeelden en ontwikkelingspsychologische opvattingen verstaan worden. Dat is in de verbale onderwijsoorlog nu niet aan de orde. Voor- en tegenstanders houden elkaar politiek actief. De discussie wordt daardoor onzinnig, de dialoog onmogelijk. De oplossing lijkt evident, maar is frustrerend voor iedereen die de hele wereld zou willen overtuigen van zijn gelijk. De oplossing is doorgaan. Allemaal doogaan om de systememn waarin je gelooft vorm te geven. Dat houdt in dat je helder bent over je mensbeeld, je gedachten over 'hoe mensen zich ontwikkelen' en over de vormen die dat maximaal ondersteunen. Dan worden 'bewijzen' gerelateerd aan de context waarvoor schoolorganisaties kiezen en dan valt er wat te kiezen. Dat kan niet worden gestandaardiseerd. Dat moet met hoge ambities, veel variëteit en een grote verbondenheid met alle betrokken in die organisaties. We hebben vernieuwende 'verbinders' nodig die niet de discussie met elkaar aangaan, maar die verder komen in het gesprek dat werkelijke ontwikkeling bevordert.
Voor Marcel van Herpen [1] is er nog een belangrijke reden om, ondanks alle onzekerheden, over te hellen naar vernieuwers: 'Onzekerheid, kwetsbaarheid, en enthousiasme trekt mensen aan 'die er zin in hebben'. Dat is een stuk aantrekkelijker dan sarcasma'. [2]

Wat er dan nodig om in ons gedifferentieerde onderwijsland nog te weten of de waarden die 'gezamenlijk worden omschreven', gehaald worden? Ofwel, wanneer benutten we elk talent van ieder kind? Het creëren van overstijgende kernwaarden, zoals welbevinden, betrokkenheid, verbondenheid met anderen en zijn omgeving? Is dát de oplossing? Of nog scherper en beter geformuleerd: Hoe kunnen we de hogere behoeften zoals waarheid, schoonheid, esthetische waardering, gezondheid, spiritualiteit, rechtvaardigheid, speelsheid, vrijheid, onanfhankelijkheid, eenvoud, levendigheid van ieder kind bevredigen? Met andere woorden een compleet nieuwe visie [3] over het huidige onderwijssysteem in relatie tot de ware betekenis van het leven creëren en nadien introduceren, zal zeker in de toekomst noodzakeljik zijn om het  evolutieproces - het geleidelijk ontwikkeling, verandering van de menselijke maatschappij - in gang te zetten! Waarom dan niet het traditioneeel vernieuwingsonderwijs de rug toekeren en opzoek gaan naar een nieuw onderwijssysteem - het hoogste haalbare ontwikkelingsmodel - genaamd Creatie- Educatie-Onderwijssysteem! 'Gericht zijn op wat er werkelijk in de kinderen omgaat!' Op naar een dynamisch hanteerbaar model!

Creatie-Educatie-Onderwijs: 'Leren hoe je van het leven genieten moet, wordt een levenshouding!'

[1] Marcel van Herpen, Projectleider centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs Nederland; medeoprichter en medewerker van het NIVOZ, 21 sept 2009.
[2] Meer informatie kunt u lezen op: www.ervaringsonderwijs.nl & www.leraar24.nl
[3] Een visie is de wijze waarop men zaken beoordeelt, beschouwt; een plan ter inzage om te worden ingezien.

6.0 Ervaringsgericht Onderwijs
'Onderwijs is een levensbehoefte! Tenminste als het vanzelfsprekend gedreven wordt door passie en inspiratie'.

Het hedendaagse onderwijs ontwikkelt zich steeds meer van leerkrachtgericht naar meer kindgericht, van productgericht naar meer procesgericht. In het Ervarings-Gericht Onderwijs (in Nederland is circa 20 jaar praktische ervaring opgedaan) is respect voor het kind en zijn rechten zijn een sterk motief geweest tot innovatie; de erkenning van het rijke innerlijke leven van kinderen [ Ferre Laevers].
Ervarings-Gericht Onderwijs benadert kinderen niet als object ('lijdend voorwerp') waar je kennis in kunt stoppen, maar als subject ('onderwerp') waarmee je processen aangaat. Ervarings-Gericht Onderwijs is geïnteresseerd in de 'ervaringsstroom' van de ander; gericht op wat er in de kinderen werkelijk omgaat! Het is een vorm van onderwijs die mensen uitdaagt om te groeien en geboeid te blijven in zichzelf, in anderen, hun omgeving en het grote levenspad, waarbij men probeert aan te voelen en zich af te stemmen op wat er bij anderen en zichzelf leeft, met welbevinden en betrokkenheid als criteria!
Wat het Ervarings-Gericht Onderwijs nastreeft is een grondhouding van verbondenheid met alles wat leeft, de ervaring om onderdeel uit te maken van de geschiedenis, en de kosmos. En, kinderen die in een toestand van welbevinden verkeren, voelen zich op en top. Ze beleven plezier en stralen vitaliteit uit! Tegelijkertijd ontspanning en innerlijke rust, Ze stellen zich open en ontvankelijk op voor wat er op hen afkomt. Ze zijn spontaan en durven zichzelf te zijn. Welbwevinden is verbonden met zelfvertrouwen [Nieuwsbrief, Kinderen onze toekomst - deel I t/m III]; een goed zelfwaarderingsgevoel. Het fundament  - de kern van Creatie-Educatie-Onderwijs - is het in voeleing zijn met zichzelf; met het innerlijke zelf, met de ziel of het hogere zelf!

7.0 Evolutie en Revolutie
'Het leven is een spirituele revolutie' [1]
'Verander jezelf en je verandert de toekomst'
'De toekomst is voorbestemd door wat je van plan bent zelf te creëren'

We verkeren in een nieuwe periode, van nieuwe mensen en nieuwe vormen van onderwijs. Maar heden ten dage is kennis (internet) overal voor handen en het lijkt alsof iedereen zich wenst te ontwikkelen op zijn eigen manier. Althans dat lijkt zo, want het huidige onderwijssysteem ('uniformiteit') heeft nog vele kenmerken van allle 'oude gedaanten'. Veel onderwijsvernieuwers reageren dan ook eenzijdig, en zetten zich af tegen de gevestigde orde. Maar het onderwijs zou juist het hoogst haalbare ontwikkelingsmodel moeten zijn, en wel op basis van vernieuwende, geherformuleerde inzichten. Inzichten die betrekking hebben op de ware betkenis van het leven en niet zoals de ontwikkelingspychologie dat eeuwen lang hebben getracht te (her)formuleren.

Uiteindelijke doel van het estaan: 'Kiezen!. Nog eens kiezen, steeds maar weer kiezen' [2]

De onderwijsdiscussie gaat voornamelijk over geld en gelijk (wie heeft de macht en wat wordt beslist), terwijl het zou moeten gaan over (innerlijk) geluk [3] en gezondheid (wat goed is voor het individu). De cruciale vragen zouden moeten zijn: 'Hoe denk je dat mensen zich gaan ontwikkelen en wat voor conseqenties heeft dat voor het onderwijs; voor de bestaande overtuigingen die wij hebben over het leven?'
Gelukkig zijn creëert binnen elke revolutie zijn eigen revolutie, want evolutie heeft aangetoond dat de mens ontwikkelingsgericht is; en dat revoluties de mens veranderingsgezind zijn!

'Om echt vrij te zijn, moeten we weer in contact komen met onze eigen gedachten én gevoelens!'

[1] Nieuwsbrief 'Visie-2013'
[2] Nieuwsbrief 'Bewust(er) Leven'- deel II, aug. 2013
[3] Nieuwsbrief 'Gelukkig zijn om wie-je-bent', maart 2010 én Nieuwsbrief 'Is een optimist gezonder', april 2009

7.1 Vernieuwen

Niets is onmogelijk. Niets is niet te verwezenlijken. Voor ons lijkt het onmogelijk, maar dat is het niet. Laat je dan ook niet teleurstellen of verleiden tot negatief denken, want verkeerde gedachten leidt tot verkeerden gedachten én gewoontes. 'Al het gedrag wordt door overtuigingen gecreëerd!'

Kijk vooruit, kijk naar je mogelijkheden, je nieuwe creaties. Laat je oude, vastgeroeste gedachten varen en creëer nieuwe ideeën over |Wie-je-werkelijk-bent|. Dit is wat je aan het doen bent, zodra je nieuwe ideeën, nieuwe concepten, nieuwe gedachten aan het vormen bent. Wees daarom creatief, vooruitstrevend, revolutionair, maar vooral niet bang. Want bang zijn voor de toekomst zet een rem op jouw nieuwe ontwikkelingen. Laat je gedachten, de vrije loop. Ga ze niet kanaliseren, ga je opdrachten niet beperken tot een gangbare oplossing. Neen, leer vanaf nu aan dat je zuivere geest - de ziel of het hogere zelf - onbeperkt is. Dat deze zuivere geest - het hogere of innerlijke zelf - alles kan creëren wat zij wenst te creëren. Je bent onbegrensd, je hebt alle krachten van God gekregen om het allermooiste te scheppen. Laat je daarom niet verleiden tot negatieve gedachten en gewoonten.

7.2. Het leven is een veranderingsproces
'Het leven is een spirituele revolutie'

Wij moeten aanvaarden, dat wij individueel steeds van gedachten veranderen en als maatschappij in zijn geheel ook. Wat in onze maatschappij nog maar een paar decennia geleden 'goed' gevonden werd, vinden we nu 'fout'.  Wat wij nog niet zo lang geleden 'fout' vonden, heet nu 'goed' te zijn. Het feit dat je van gedachten verandert, is niet het probleem. Je moet wel van gedahten veranderen, anders groei je niet. Verandering hoort bij je ontwikkeling; je eigen evolutie!
Neen, het probleeem is niet dat je veranderd bent, of dat je waarden veranderd zijn. Het probleem is dat velen van ons koppig blijven denken dat de waarden die nú gelden de juiste zijn, dat iedereen ze moet onderschrijven!

Dus de toekomst van het onderwijssysteem zal gaan volgens dit patroon: ervaringsgericht onderwijs >>>> ontwikkelingsgericht onderwijs >>> spiritueel onderwijs >>>> creatie-educatie onderwijs!

7.3 Hoe kan ik mezelf veranderen?
Stilstand is achteruitgang' [1]

Hoe kan ik het huidige onderwijssysteem veranderen? De basis ligt bij jou!

Je bent wie je denkt dat je bent! Dit is een vicieuze cirkel wanneer die gedachte negatief is. Je moet een weg vinden om los te breken uit de cirkel. Veel van je huidige ervaringen zijn gebaseerd op voorafgaande gedachten. Gedachten die leiden tot ervaringen, die leiden tot gedachten en die leiden weer tot .... ervaringen. Dit kan een bron van permanente vreugde of geluk zijn, indien de steunende gedachten vreugdevol zijn. Maar het kan en zal de hel op aarde afroepen,  wanneer de ondersteunende gedachten´hels´ zijn. De´truc' is de ondersteunende gedachte te veranderen. Neem een ander standpunt in en je zult over alles anders (gaan) denken. Op die manier kun je gedachten onder controle krijgen, en voor het scheppen van je eigen ervaring is gedachtecontrole de hoofdzaak.

'Het kind is van zichzelf en de rest mag hem helpen dat te worden´

Een wiskunde docent uit het voortgezet onderwijs vond de kinderen van 'die school voor ErvaringsGericht Onderwijs' lastig. Ze vroegen hem namelijk of ze ander werk kregen als ze de instructiestof al beheersten! [Boek: 'Ervarings-Gericht Onderwijs,', 2005]

[1] Nieuwsbrief, 'Veranderen? Ja, Hoe?; Okt + Nov. 2010]

8.0 Het Nieuwe Leren [NHL]
'De uitgangspunten'

Het nieuwe Leren: een kans voor spiritualiteit

In december 2006 publiceerde Pieter Hilhorst een essay over het NIeuwe Leren (HNL). Het ministerie vroeg 'de Argumentenfabriek' in de personen van Pieter Hilhorst en Kees Kraaijveld [1] een analyse te maken van het debat over het Nieuwe Leren.

Wat blijkt  .... de voor- en tegenstanders van het Nieuwe Leren vermelden in een reactie de cruciale verschillen met betrekking tot hun uitgangspunten en de consequenties ervan. De voorstanders vertrekken vanuit een ideologie en stellen de leerling centraal. De tegenstanders zetten de leerstof centraal en verwijten een model van bezuiningen en van boven af opgelegde maatregelen. De voorstanders gaan uit van heterogeniteit, diversiteit en realiteit. De tegenstanders streven naar homogeniteit en een direct instructiemodel als meest effectieve overdrachtsvorm. Terwijl de voorstanders werken aan sociale vaardigheden, proberen de tegenstanders karaktervorming bij te brengen. Voorstanders werken met name vanuit perdagogische en didactische principes aan de gebruikswaarde van de kennis. Daarentegen werken de tegenstanders aan de vakinhoud en maken zich zorgen om het feit dat veel kennis niet simpelweg is op te zoeken. De voorstanders willen theorie en praktijk zo veel mogelijk koppelen, maar de tegenstanders stellen dat het verschil tussen (overwegend) theoretische en (overwegend) praktische opleidingen moet worden gehandhaafd, dan wel hersteld. Over de manier van communiceren vallen ook enkele verschillen op. De voorstanders leveren veel nelogismen en zijn kwetsbaar, de tegenstanders daarentegen bezigen ouderwets taalgebruik en laten zich niet zelden sarcatisch uit.

De vraag die nu steeds van toepassing is, is wanneer weten we nou of we goed zitten met het venieuwen of terugdraaien van ingezette veranderingen. Vooral op het niveau van welbevinden, betrokkenheid en verbondenheid met elkaar, of nog scherper geformuleerd de betrokkenheid met het leven zelf? 'Leef ik - mijn kind(eren)  - bewust of onbewust!' is de vraag. Want besef ... 'Een leerkracht bepaalt niet of een leerling zich de stof eigen kan maken en evenmin of hij gelukkig is'.

[1] Prof.dr. K. Waayman zet het fenomeen spiritualiteit op de wetenschappelijke kaart en geeft aanzet om dit in zowel de wetenschapsbeoefening als de beroepspraktijk verder te onwikkelen. Boek 'Spiritualiteit. Vorm, grondslagen, methoden'; Kampen-Gent 2010 (5e druk)

9.0 Spiritualiteit in de het onderwijs
'De klas als spirituele werkplaats'

Spiritualiteit werpt licht op het 'mysterie' van het bestaan. In de spiritualiteit gaat het om de kern van het mens-zijn in relatie tot de ware betekenis van het leven! We moeten ons terdege beseffen dat spiritualiteit niet alleen in de hemel afspeelt, maar ook op een bouwterrein. Goed onderwijs kan daarom niet zonder deze spirituele invalshoek [1]. Leraren willen hun leerlingen en studenten immers niet alleen kennis, vaardigheden en gedrag bijbrengen, maar hen ook doen groeien in een grondhouding van eerbied voor hte leven.
Spiritualiteit is vormend maar tegelijk ook omvormend, voedend en confronterend. Aangesproken door het 'mysterie' leert een mens vertrouwen op zichzelf, op de ander en op wat er geheimvol innerlijk groeit. Spiritualiteit biedt richting, maakt gevoelig voor wat goed en waarachtig is, zowel in het individuele als gemeenschappelijke leven. Vanouds werd dit werkelijkheidsgebied via godsdienst en filosofie ter sprake gebracht. Maar voor velen is deze taal betekenisloos geworden, met als gevolg dat de dimensie van het 'mysterie' in onze samenleving nauwelijks nog wordt onderkend!

Spiritualiteit behoort ongetwijfeld tot de kern van religies. Maar is er ook in de school plaats voor? En als er op school al plaats is, kan spiritualiteit daar ook geleerd worden? En als spiritualiteit in school geleerd kan worden, kun je dat leren ook toetsen? Geen onbelangrijke vraag, in het perspectief van het examenprogramma voor levensbbeschouwing, aldus Thom Geurts [2].
Eén van de meest verwarrende gedachten is wel het misverstand dat spiritualiteit iets exclusief christelijks is; dat spiritualiteit een kundigheid is voor experts (Iman, pastoor, domine, etc.) Besef en realiseer je dat spiritualiteit er voor iedereen is, ongeacht ras, geloof, leeftijd en zienswijze! Niemand behoort te worden uitgesloten! Want waar in de spiritualiteit om gaat is, dat je leert toegang te krijgen tot je innerelijke zelf; dat je je verbonden voelt met de bron van het bestaan; dat je leert luisteren naar je hogere zelf of je intuïtie! En daarvoor heb je géén spirituale elite - religieuze leiders of theologen - voor nodig!

Het Nieuwe Leren wordt dan niets anders dan het levensbeschouweliijke leren; het leren aanschouwelijk maken door simpelweg te ervaren! Leren hoe je van het leven genieten moet, wordt dan een levenshouding!

'Leren is ontdekken wat je reeds weet. Doen is laten zien dat je het al weet!'

[1] Recent advies van de Onderwijsraad
[2] T. Geurts, T. Roumen, W. van Walstijn, Verbinden en vertrouwen. Een spirituele visie op de katholieke school als gemeenschap, Den haag, 2003

10. De klas als spirituele werkplaats?

Scholen mogen niet verheven worden tot kerken en zeker niet tot religieuze instituten! Ouders sturen hun kinderen niet naar een school om lid te worden van een geloofsgemeenschap. Ze sturen hun kinderen naar een instelling die ervoor zorgt dat zij op een doelgerichte manier worden toegerust om in de toekomst volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving. Scholen behoren zich te richt op de ontwikkelonig van de leerling en niet een leeromgeving van gelovigen die dieper ingaan in het geloof van de kerkgemeenschap. Ongeacht of je nu spreekt van bijzondere scholen, openbare scholen of religieuze scholen.
Dit betekent, dat je in school leerlingen niet één bepaalde spiritualiteit kunt overdragen. Of het nu gaat om de spiritualteit van New Age, van Boeddhisme, van Hindoeïsme, van Abrahamitische religies, Islam, Openbaringsreligies tot het Zen Boeddhisme [1]. Wel kun je via onderwijsmethoden - bijv. filosofie en mediteren - de leerlingen vaardig maken met spiritualiteit door in hun persoonlijk leven door te dringen. Bij deze vaardigheid behoort het zo te zijn, dat je de koers van je diepe innerlijke gevoelens kunt ontdekken; dat je kennend, wetend en reflecterend met spiritualiteit kunt omgaan; dat je met jezelf en met anderen kunt communiceren en dat je daarbij het tegoed van spiritualiteitstradities een rol laat spelen. Maar dat je wezenlijk beseft en goed tot je doorlaat dringen, dat jij het bent die de koers uitzet en niet die ander! Dat jij ervaart wat je hogere spirituele behoeftes zijn, en niet die ander!

Meerdere methodieken - filosoferen, mediteren, discussiëren, e.d. - zijn 'oefenbaar' op school. Waarschijnlijk niet voor de grote groep in de klas, maar wel in kleinere groepjes met meer veiligheid en intimiteit. Want je bent in gesprek met jezelf, maar ook met je medeleerlingen en niet in de laatste plaats met je leraar.
De 'andersheid' van je medeleerling kan je op verrassende manieren een beeld geven van jezelf. Zo werkt dat nu een maal. Je medeleerling kan je ook laten delen in nieuwe mogelijkheden en onverwachte dimensies. Een geheel vernieuwde onderswijsstructurr [Creatie & Educatie Onderwijssysteem] biedt hiertoe kansen en maakt mogelijk wat in de oude klassikale structuur nog onmogelijk was!

[1] http://nl.wikipedia.org/wiki List_van_religies_en_spirituele_tradities

11.0 De Nieuwe Spiritualiteit

'Georganiseerde religies zijn een probleem; ze verbieden tolerantie!'

Het lijkt alsof onze samenleving een revolutie in alles heeft voortgedaan, behalve in de spiritualiteit. De wetenschap heeft daarentegen vooruitgang geboekt die de mensen perplex doet staan. De geneeskunde heeft vorderingen geboekt die de levensduur van de mens heeft verlengt tot voorbij onze stoutste dromen. De technologie heeft ontwikkelingen doorgemaakt die ons bevatings- en verwerkingsvermogen te boven gaan. Politiek, economie, industrie en kunst: alles, bijna alles heeft op één of andere manier wel vooruitgang geboekt, maar onze religieuze opvattingen zijn al duizenden jaren onveranderd gebleven!
En .............. waar blijven nu de noodzakelijke veranderingen in ons tradiitoneel onderwijssysteem?

De meeste religies - de 'basisfilosofie' van het traditionele onderswijssysteem; scholen die in Nederland zijn ontstaan na de invoering van de diverse schoolwetten en (uiteindelijk) de Leerplichtwet - 'richten' zich op de geest- en de lichaamsbelevenissen! De meeste religies onderrichten dat wij 'meer zijn dan een lichaam'. Maar de nieuwe boodschap hier is, dat wij onze lichaam helemaal niet zijn. Wij zijn de essentie - de ziel - van wat het leven in onze lichaam heeft ingeblazen. Dit is de sleutel. Dit is de kern. Dit is de centrale waarheid waaromheen elke andere waarheid voortaan moet draaien als wij niet voor altijd de cyclus van geweld, vernietiging en moorden willen ervaren, die onze planeet al duizenden jaren lang heeft geteisterd.
'Ken daarom deze waarheid, en de waarheid zal je bevrijden'. 

De fundering van de Nieuwe Spiritualiteit is dan ook: 'Je bent niet je lichaam. Jij bent een drieledig wezen, bestaande uit een ziel, een geest en een lichaam. Degene die jij bent, is onbegrensd en eindeloos!'

Elk leven is zinvol en waardevol. Iedereen draagt op zijn of haar manier een steentje bij de ontwikkeling van het (levens)Proces. Wij zijn allen Lichtbrengers! Er zijn geen uitverkorenen of verdoemden, iedereen hoort erbij, want alles is met alles verbonden! God is niet alleen het diepste van mijzelf; het goddelijke - of het Collectieve Bewustzijn is overal en doordringt alles. Tot in de verste uithoeken van het universum - de kosmos - tot in de haarvaten van het leven, van jouw lichaamscel! Het is dan van groot belang, wat we denken, voelen en doen. Ontdek wat het is om een autonoom mens te zijn, die zich beweegt in een oneindig [R]-evolutieproces!

12.0 Spiritualiteit is een ervaring
'Spiritualiteit is niet het volgen van de weg die de ander ons dicteert, maar van de weg die we zelf ontdekken'
'Religie is een instituut én spiritualiteit is een ervaring!'

Waarom de relatie spiritualiteit en het onderwijssysteem?

Spiritualiteit nodigt je uit de gedachten van anderen te verwerpen en met eigen gedachten te komen. 'Een goed gevoel' is jouw manier om te zeggen dat je laatste gedachte waar was, dat je laatste woord wijsheid was, dat je laatste daad liefde was. Godsdiensten beweren daarentegen dat dát de weg naar de hel is; dat dit afwijkt van het enige 'ware' geloof.
De persoonlijke ervaring is jouw bron van gezag en niet zozeer wat een ander je heeft verteld. Dit in tegenstelling tot de georganiseerde religies en bijzondere onderwijsinstelllingen die beweren, die 'eisen' dat je hun leerstellingen en methodieken gelooft en het liefst blindelings volgt. Als je bijvoorbeeld tot een specifieke religie - een geloofs-, opvoed- of onderwijssysteem - moet behoren om God te vinden, dan zou dat betekenen dat je slechts op een specifieke, verplichte wijze tot Hem kunt komen. De vraag is, waarom zou God dat van jou zo verlangen? Waarom zou God verlangen, dat jij dat ene specifieke onderwijssysteem - 'het uit het hoofde lervan feiten' - moet volgen en geen aandacht mag besteden aan je innerlijk groeiproces; de bron binnenin? Het proces van het zijn, van het ervaren van het leven?

Veel mensen (0nderwijsdeskundigen) en theologen beweren dat het echte probleem van de mensheid is, dat we van de (religieuze) opvattingen en instructies [het zijn niets anders dan overtuigingen] van onze ouders en voorouders afgedwaald zijn. Zij vinden, dat we naar de klassieke geloofsleer en -richtlijnen en oude wijsheidtradities moeten terugkeren. 'We moeten er niet nog verder van afdwalen'. 'Laten we a.u.b. het oude onderwijssysteem - het uit het hoofd leren van feitenkennis - blijven handhaven en niet steeds maar blijven vernieuwen!'
Er wordt gezegd - vooral door theologen en academische onderzoekers, meestal oudere mannen om het zo maar te zeggen - dat de nieuwe spiritualiteit een onsamenhangend geheel is. Een vrijblijvend rommeltje, zonder een groot verhaal, 'ietsisme' heet het ook wel, alsof het vaag 'iets' zou zijn waarin we geloven. Niets is minder waar. In recentere onderzoeken [EO, 15 april 2014] is spiritualiteit steeds meer gaan betekenen dat iemands beleving meer personlijk, minder dogmatisch en met meer openheid voor nieuwe ideeën en invloeden en meer pluralistisch is, dan het geloof van de gevestigde religies.

De georganiseerde religies, maar ook de klassieke onderwijsinstellingen blijven maar beweren dat  - als je in hun leerstellingen en hun opvoedkundige onderwijsmethodieken gelooft - dat alles goed komt! Dat is de enige reden waarom alle godsdiensten falen - maar zeker ook de bestaande onderwijsinstellingen - uiteindelijk! Spiritualiteit aan de andere kant zal altijd slagen. Spiritualiteit eiste absoluut niet dat je ergens in gelooft! Zij nodigt je eerder uit om voortdurend aandacht te besteden aan je ervaring én je gevoel. Spiritualiteit dringt er zelfs op aan dat je je eigen ervaring zoekt. Want de persoonlijke ervaring is jouw bron van gezag en niet zozeer wat een ander je heeft verteld!
Als we dit gaan besefffen dan zal ons systeem van overtuigingen (bestaande onderwijsmethodieken) een geheel andere wending krijgen. Alle vormen van menselijk gedrag zijn namelijk gebaseerd op menselijke overtuigingen en de ene reeks overtuigingen voedt de andere, waardoor zogenaamde super-overtuigingen worden gecreëerd die bepaalde religies of seculiere filosofieën overtstijgen. Het is dus zeer zinvol om de elementaire (religieuze en opvoedkundige) overtuigingen opnieuw uitvoerig te bestuderen, om er zeker van te zijn dat onze kinderen - onze toekomst, en dus het voortbestaan van deze wereld - wordt gegarandeerd!

13.0 Slot -In het onderwijs

Stelling: 'Het huidige onderwijssysteem is een ramp voor vele hoog-gevoelige opf hoogontwikkelde (nieuwetijds)kinderen'.
Nieuwsforum Niburu startte reeds een thema-groep 'Kinderen en Onderwijs' voor onderwijsvernieuwing.

Hoe leren hoog-sensitieve kinderen? Hoe verwerken zij informatie en wat voor instructies hebben zij nodig tijdens de lessen?

Hooggevoeligheid is een eigenschap van het zenuwstelsel in combinatie met de hersenen. Hoog-gevoeligheid is sterk aangeboren en genetisch bepaald, aldus dr. Elaine N. Aron. Ongeveer 20% (?) van de bevolking is hoog-gevoelig. Het is waarschijnlijk een erfelijke (karakter)eigenschap, die evenveel voorkomt onder mannen als vrouwen. Dit blijkt uit onderozek van dr. psycholoog Elaine Aron, 'grondlegger' van het begrip HSP.
Maar zoals je in de Nieuwsbrief 'Kinderen, onze toekomst'- deel I t/m III hebt kunnen lezen, is deze stellingname van psycholoog Aron en vele andere wetenschappers ongegrond! Zelfs onzinnig te noemen. Hoog-gevoeligheid heeft niets - dan ook niets - met erfelijkheidsfactoren, genetisch bepaald, nog nooit geïcarneerd zijn, karmisch lof of bestemming te maken! 
Het draait in wezen maar om één ding, namelijk het innerlijke zelf, het hogere zelf of je intuïtie [Nieuwsbrief,'Ziel en Geest']. Het hogere zelf - de ziel - die het hele scheppingsproces van het leven zelf ter hand neemt; en niet de geest! De geest kun je 'trainen' - veranderen als je dat liever hoort -, maar de innerlijke bron of het hogere zelf niet!

Als 15 tot 20% van de mensen meer voelt en meer waarneemt (hoog-gevoelig), betekent dit dat in een klas een aantal kinderen zitten die hoog-sensitief zijn. De vraag is dan: 'Hoe kunnen professionals hoog-gevoelige kinderen begeleiden, zodat deze bewust woren van zichzelf en verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun eigen welzijn?'

In Nederland zijn er vermoedelijk duizenden (nieuwetijds)kinderen of hoog-gevoelige kinderen die slechts functioneren binnen het huidige onderwijssysteem. Ontelbare problemen, zoals de lesmethoden en het lesmateriaal sluiten niet aan bij de wijze waarop het kind leert, de paranormale vermogens en ervaringen van kinderen worden niet serieus genomen, kinderen zijn snel overgeprikkeld, etc., etc. waarvoor geen adequate oplossing op scholen in het reguliere onderwijs (NOG)  kan worden gevonden. Natuurlijk wordt van uit de intuïtieve ontwikkelingen oefeningen aangereikt om de overprikkeling enigszins te voorkomen, maar het blijkt dat dit (nog steeds) niet voldoende is. Want het onderwijssysteem in Nederland is overwegend gericht op taaldenkers én het ontwikkelen van de kwaliteiten van onze linker-brein; de cognitie. Zowel het lesmateriaal als de lesinstructies zijn vooral gericht op het auditief-volgordelijke denken, verbonden met de linkerhersenhelft. Dit maakt dat visuele en/ of intuïtief ingestelde leerlingen tegen diverse problemen aan (kunnen) lopen; bijvoorbeeld moeite met taal, moeite met rekenen, etc.

13.1 Actieve rechterhersenehelft
'Wat doet de rechterhersenhelft?'
'Vertonen hoog-sensiteive kinderen meer activiteit in hun rechterhersenhelft?'

De linker- en de rechterhersenhelft verwerken beiden op een eigen manier de informatiestroom die de hersenen binnenkomt. Zij werken ook samen en vullen elkaar aan. De linkerhersenhelft verwerkt analytisch, rationeel, oordeelvormend, herleidend, bewust van tijdsverloop en actief bij taal. De rechterhersenhelft werkt meer holistisch, intuïtief, integrerend en is betrokken bij de verwerking van visueel-ruimtelijke informatie. Hij is meer gericht op het sociaal-emotionele gebied en op onze innerlijke wereld. De linkerhersenehelft verwerkt informatie op een auditief-volgordelijke manier.
Op het gebied van cognitieve processen verschillen de functies van de linker- en de rechterhersenhelft dus ook van elkaar. De rechterhersenhelft is meer gericht op visuele informatie, asscociaties en verbindingen, ook wel visueel-ruimtelijk genoemd; de linkerhersenhelft is meer gericht op directe auditieve informatie en op lineaire processen, ook wel auditief-volgordelijk genoemd. Bij een actieve werking van de rechterhersenhelft worden woorden omgezet in beelden, zijn er visuele associaties en verloopt het denkproces ook in beelden.

Hoog-sensitieve [HSP] blijkt samen te hangen met sterk actieve functies van de rechterhersenhelft. Gezien de relatief gemiddeld sterke werking van de rechterhersenhelft van HSP, verlopen veel functies in de hersenen anders. Bij het verwerken van informatie, werkt de rechterhersenhelft op een visueel-ruimteljke manier. Ze lettten op de ruimte om hen heen en nemen beelden eerder en gemakkelijker op dan woorden. Ze denken en leren in beelden, die voortdurend veranderen. Wat zij zien is al een beeld dus dit wordt gemakkelijker verwerkt dan auditieve informatie.
Via de rechterhersenhelft zijn we vooral ingesteld op de wereld binnenin onszelf, ons innerlijke weten en voelen. Het is de helft die samenhangt met sociale en emotionele vaardigheden. Kijken we naar het verwerken van informatie dan is de rechterhersenhelft verbonden met het visueel-ruimtelijk denken.

Hoog-sensitieve kinderen ervaren de wereld om hen heen vooral via de visueel-ruimtelijke functies. De meeste andere kinderen hebben juist een voorkeur voor de linkerhersenhelft, met de auditief-volgordelijke functies. Bij hoog-sensiteive kinderen is zowel het visuele als het ruimteljke aspect belangrijk in de wijze waarop ze informatie opdoen en verwerken. Dus, 'zien' gaat voor 'horen', beelden gaan voor woorden en ze letten erg op de indeling van de ruimte om hen heen.

13.2 Visueel-ruimtelijk denken

Wat is beeld-denken?

Wetenschappeljk onderzoek heeft het bestaan van twee leersystemen aangetoond: het verbale leersysteeem (taaldenken) en het visuele leersysteem (beelddenken). Iedereen wordt als beelddenker geboren, maar vanaf het vierde jaar krijgt het geheugen van kinderen de voorkeur voor één van deze systemen. Als iemand voor 60% of meer in beelden en gebeurtenisssen denkt, dan is het visuele leersysteem dominant en spreken we over een beelddenker.
Beelddenkers hebben een rijke beeldenwereld en denken in beelden. Beelddenken is een ruimtelijk en visueel denken. Beelddenkers zijn dikwijls hoog-sensitief, maar ook associatief. De beelden kunnen elkaar in hoog tempo opvolgen. Door de manier van denken, kunnen ze situaties snel overzien en soepel verbanden leggen. Ze herkennen patronen. Echter in moeilijke situaties of bij een moeilijk op te lossen vraagstuk blijven beelddenkers niet hangen in dat ene stukje of die ene situatie, maar zien meteen gelijksoortige situaties voor zich. Zo kunnen ze de huidige situatie beter overzien en doorgronden. Ze verbreden en verdiepen die. Voeg daarbij hun relativeringsvermogen, hun intuïtie en hun creativiteit en je begrijpt waarom ze in korte tiojd een originele oplossing voor een ingewikkeld probleem hebben.

Beelddenkende kinderen (vaak hoog-sensitieve kinderen, kinderen met dyslexie, dyscalculie, ADHD, ADD of een vorm van autisme (PDD-NOS) hebben vaak moeite met leren lezen. Hun denken is namelijk ruimtelijk-visueel denken. [Barabara Driesen, 'Sensitieve intelligentie', 2008]

13.3 Het schoolse systeem

'Lesmateriaal en lesinstructies zijn vooral gericht op het auditief-volgordelijk denken'

De lessen en lesinstructies op school zijn vaak toegesneden op een auditief- volgordelijk [1] informatieverwerking, verbonden met de linkerhersenhelft. Daarbij komt ook nog dat de leerkracht veel verbale instructie geeft en verwacht een letterlijke reproductie ['het uit het hoofd leren van feitenkennis'] van feitelijke informatie.

Hoog-sensitieve kinderen moeten meedoen in een schoolsysteem waarbij wijze van spreken een 'taal'  wordt gesproken die zij onvoldoende begrijpen, met gevolg dat zij in de war raken en 'dommer' of ongemotiveerder lijken dan ze zijn. Vaak verliezen ze in groep 3 alle interesse in school, omdat ze door een verkeerde lesinstructie moeite krijgen met automatiseren, moeite krijgen met spelling en klinkerklanken gaan verwissselen. In hun hoofd is het overvol, door het vele associëren zijn alle informatie ['ze zijn overgeprikkeld'] door elkaar en weten ze niet meer de juiste antwoorden te geven.
Als leerkracht heb je het idee dat er meer in deze kinderen zit dan eruit komt. Ze scoren laag op avi-testen en Cito-toetsen, maar met een beetje personlijke begeleiding of het loslaten van het tijdsaspect scoren ze juist heel hoog.

[1] De Amerikaanse psychologe Kreger-Silverman heeft onderzoek gedaan naar en geschreven over de auditief-volgordelijke leerling (voornameljk acitiviiteit in de linkerhersenhelft) en de visueel-ruimtelijke leerling (voornamelijk activiteit in de rechterhersenhelft). Kreger-Silveman schrijft: 'Visueel-ruimtelijke leerlingen zijn individuen die denken in beelden in plaats van woorden. Hun hersenen zijn anders georganiseerd dan bij auditief-volgordelijke leerlingen'.

13.4 Hoe veranderen?

Het leren ontwikkelen van het intuïtieve-vermogen is van het allergrootste belang bij de vernieuwing van het onderwijs, waarbij de mensen, middelen en methoden beter worden afgestemd op wat kinderen in deze tijd werkelijke nodig hebben; namelijk het innerlijke contact met de bron binnenin, de ziel die in ieder levend wezen aanwezig is! Besef, dat in de curricula van PABO's en andere lerarenopleiding het begrip intuïtie niet voorkomt!

Peggy Lesquiller: 'Gelet op de ontwikkeling van nieuwe onderwijsvormen en de groeiende behoefte van kinderen aan vernieuwing van het onderwijs, is het buitengewoon belangrijk dat ook de overheid [1] haar verantwoordelijkheid neemt. In de eerste plaats door de wet- en regelgeving te veranderen en deze aan te passen aan het internationale recht door schoolplicht te wijzigen in het recht op onderwijs. En door verschillende levensbeschouwingen en filosofiën te erkennen, ook in juridische zin. Daarnaast is het noodzakelijk dat de overheid de erkenning van het recht op onderwijs ook vertaalt in financiële termen. Bijvoorbeeld door structureel geld vrij te maken voor ouders, inititatieven en scholen die het onderwijs op een andere, vernieuwende mnaier vorm willen geven'.

[1] Artikel 23 van de Grondwet gaat over de vrijheid van onderwijs. Dit recht op onderwijs dient breder opgevat te worden dan het recht om naar een school te gaan. Onderwijs, volgens internationale beginselen, kan tot uitdrukking komen in vele vormen en op verschillende plekken. Zolang het maar tegemoetkomt aan de volle ontplooiing van kinderen, wat betreft hun lichamelijke ontwikkeling, sociale vaardigheden, emotionele behoeften, hun denken en anderen talenten. Verder is er natuurlijk in Nederland de Leerplichtwet, die stelt dat het voor kinderen verplicht is om naar school te gaan. Dit strookt niet met het internationale recht dat spreekt niet over een leerplicht, noch over een schoolplicht, maar over een recht op onderwijs. Mogelijk heeft de opvatting school- of leerplicht daarmee te maken dat de Leerplichtwet nog stamt uit de vorige eeuw toen kinderen niet naar school gingen omdat ze moesten werken, thuis, in de fabriek of op het land. In Nederland komt kinderarbeid niet meer voor.
Een ander probleem is dat de overheid en de rechterlijke macht de begrippen richting en levensbeschouwing in de Leerplichtwet nog steeds beperken tot een godsdienstige overtuiging, terwijl zowel het Europese en Internationele recht het recht op onderwijs uitbreiden met filosofische levensbeschouwing. Dit houdt in, dat ouders die hun kinderen niet naar scholen in de buurt willen sturen omdat deze niet stroken met hun filosofische levensbeshouwing, ook vrijstelling kunnen krijgen van de Leerplichtwet. Zo'n levensbeschouwing kan bijvoorbeeld zijn dat we ook een kind zien als een eenheid, waarin geest, ziel en lichaam samenkomen!

13.5 Spirituele intelligentie

Het IQ is een maat voor de analytische en rationele intelligentie; het oplossend vermogen van logische of strategische taken. Bij emotionele intelligentie (EQ) gaat het om het gevoel, gevoeligheid voor, bewustzijn van en empatisch (invoelend) vermogen betreffend de eigen gevoelens en die van anderen.

Spirituele intellingtie (SQ) wordt gezien als een vorm van intelligentie betreffende het aanpakken en oplossen van levensvragen en zingeving. Het gaat om verbindend denken, te weten: bezieling, creativiteit, inzicht en intuïtief vermogen. SQ wordt gezien als de motor, de kracht die onze persoonlijke groei aandrijft. Spirituele intelligentie wordt gezien als het vermogen om ons handelen en aanwezigheid op aarde in een ruimere context te plaatsen, om zin te geven aan ons bestaan. SQ stelt je in staat om jezelf vragen te stellen als: 'Wil ik deze situatie waar ik in zit eigenljk wel? Zou ik het niet liever willen veranderen, niet een betere situatie creëren?' Of............'waarom leef ik eigenlijk? En wat is de zin van het doodgaan? Reïncarneren wij allemaal?'

13.6 Spiritueel onderwijs?
'Groeiende behoefte aan een nieuwe onderwijsvorm'

Het wordt tijd voor een nieuw onderwijssysteem, te weten het Creatie & Educatie Onderwijssysteem! Creatie & Educatie = het nieuwe denken = 'denken van het hart!'

De toekomst van onze kinderen ligt bij scholen die het leerdoel van 'Creatie Educatie' hoog in het vaandel hebben. Waar het hierom gaat, is dat aan kinderen en jongvolwassenen wordt getoond |Wie-ze-werkelijk-zijn|. Waar het om gaat, is dat ze zich openstellen voor de Schepper binnenin. Ze moeten kunnen leren en geloven in zichzelf als de Bron van hun ervaringen en als autoriteit van hun leven. Ze moeten worden teruggeleid naar hun eigen innerlijke wijsheid en ze moeten worden aangemoedigd om zelf hun eigen meest innerlijke waarheid vorm te geven!

Niet steeds maar weer die oude, onvolledige overtuigingen van die anderen blijven herhalen en kopiëren!

Hans Zevenboom

Literatuurverwijzing:

- Marcel van Herpen, 'ErvaringsGericht Onderwijs van oriëntatie tot implementatie', 2005
- Barbara Driesen, 'Sensitieve Intelligentie'- 2008
- Elaine N. Aron, 'Hoog sensitieve Personen'- 1996
- Neale Donald Walsch, 'Derde gesprek met God' - 1998 
- Neale Donald Walsch, 'De God van Morgen' - 2004
- Pamela Kribbe, 'Omgaan met (nieuwetijds)kinderen' 
- Hans Zevenboom, 'Ziel , Geest en lichaam' - 2006