logo-millennium-visie.jpg

kb

 

Bericht
  • EU e-Privacy Richtlijnen

    Wij maken gebruik van cookies, om onze website te verbeteren, en om het verkeer op de website te analyseren. Door op akkoord te klikken, geef je toestemming voor het plaatsen van alle cookies zoals omschreven in onze privacyverklaring. Ga voor meer informatie naar Privacy pagina.

    Bekijk Privacy Richtlijnen

Exorcisme en ´t Vaticaan - deel III, Juli 2018

Themavragen bij dit onderwerp zijn:

  1. De duivel is door mensen (geestelijke leiders) uitgevonden om anderen te dwingen te doen wat zij willen, door hen te dreigen met een scheiding van God. De verdoemenis, voor eeuwig verbannen zijn naar de vlammenzee van de Hel, dat was en is de ultieme angsttactiekdie nog steeds door veel georganiseerde religies en sektarische groeperingen worden toegepast.
  2. De overkoepelende vraag die betrekking heeft op dit thema ‘Exorcisme’  is of het wel theologisch correct is te spreken over het bestaan en het bestrijden van de duivel; van de aanwezigheid een duivelse macht!  

‘Christus nam de taak vrijwillig op zich en daalde af naar de ‘donkere aarde’ om de kloof tussen het exorcisme 20Hemelse rijk van God en het rijk van Satan te overbruggen, zodat zij die vrijwillig terugkeren wilden ook de kans hiertoe zouden krijgen. Dit zou inhouden dat het overgrote deel van de mensheid bestaat uit de geïncarneerde, gevallen geesten die op de terugweg zijn naar hun geestelijke thuisland’. ’Hij sloeg daarmee de geestelijke brug naar de Lichtwereld voor alle gevallen engelen’. ‘Hij moest de confrontatie aangaan met Lucifer op vijandig gebied, nl. binnen de donkere sferen van de aarde’. ‘Christus daalde na zijn dood af in de duistere geestenwereld om daar samen met aartsengel Michaël en zijn engelenleger, Lucifer te overwinnen en ………’ 

1.0 Inleiding

exorcisme 21Exorcisme of duiveluitbanning is een bezwering gericht tegen slechte geesten, met de bedoeling deze uit een voorwerp, een lichaam of een plaats te verdrijven. Als … ja, als demonische geesten bestaan, kunnen ze dan invloed uitoefenen op ons leven? Zo ja: kunnen wij hier als mens dan iets aan doen? Kunnen wij ons hiertegen beschermen?
De rooms-katholieke Kerk heeft een eeuwenoud antwoord hierop, namelijk het exorcisme. Een exorcist is iemand die kwade geesten – de duivel – uitdrijft!

Duiveluitdrijving is tegenwoordig een groeiende industrie. Zeker in een wereld die wordt overspoeld door rampen en het vele menselijke leed. Hierdoor zijn veel mensen in toenemende mate geneigd om het ‘kwaad’ in tastbare en gepersonifieerde vormen te zien en manieren te zoeken om het kwaad te bestrijden of uit te bannen.
Uit een opinieonderzoek van Harris Poll in 2005 bleek dat zestig procent van de ondervraagden in de helexorcisme 22 en de duivel geloofden! Zoals heel duidelijk bleek in de Verenigde Staten, maar ook in Europa, is het geloof in het ‘vleesgeworden kwaad’ vooral sterk onder conservatieve christenen en fundamentalisten,  kleine politieke groeperingen die in aantal en invloed groeien. Zij zijn inmiddels dé neo-conservatieven van de hedendaagse godsdienst. Het aantal mensen in Italië dat aan uitdrijving doet en dat hulp bij een exorcist zoekt, is de laatste tientallen jaren opvallend gegroeid.

‘Wij mensen van de Schrift weten dat boze geesten engelen zijn die God als goed heeft geschapen en die volgens tegen God in opstand zijn gekomen’. [Romeinse pater Gabriele Amorth, misschien wel de bekendst exorcist van ’t Vaticaan]

2.0 De rooms-katholieke traditie

‘Demonische bezetenheid, bestaat dat?’

Volgens het kerkelijke wetboek van de rooms-katholieke Kerk is het exorcisme een bijzonder (kerkelijk) ritueel dat alléén door een bevoegd priester mag worden uitgevoerd. Het doel ervan is de bevrijding van een persoon die bezeten is door een duivelse macht. Het exorcisme veronderstelt het bestaan van Satan! Deze boosaardige aartsengel is eropuit de mens te bedriegen en af te houden van het eeuwige geluk bij God. Volgens de Kerk kan het voorkomen, dat een mens helemaal in de ban komt van Satan of andere kwade geesten.

exorcisme 23Het herkennen van demonische bezetenheid is het eerste en belangrijkste aspect van een exorcisme. Dat wordt meestal bereikt door te zien hoe de patiënt op religieuze symbolen zoals wijwater of een crucifix reageert. Iemand heeft bijvoorbeeld een enorme afkeer van het betreden van een kerk, of kan het niet verdragen om een priester onder ogen te komen.
Officieel stelt de rooms-katholieke Kerk tegenwoordig maar één stringente eis: er moet worden vastgesteld dat de patiënt die een exorcisme wil geen geestelijke of lichamelijke aandoening heeft. Die voorwaarde wordt benadrukt in het herzien exorcismeritueel dat in 1999 [1] is geformuleerd. Officieel keurt de kerkelijke leiding het gebruik van exorcisme goed, maar wil tegelijkertijd het ritueel niet populariseren of overdrijven en probeert op haar manier massahysterie te voorkomen.

Veel exorcisten in Italië zeggen, dat ze met psychiaters en artsen samenwerken om de aard van de exorcisme 24aandoening van de patiënt vast te stellen. In een aantal gevallen tekenen de artsen een verklaring. Vervolgens wordt er machtiging voor een exorcisme verleend door een hoge kerkelijke prelaat, doorgaans de bisschop van het diocees waar de patiënt woont. Maar in de praktijk zijn de exorcisten het niet eens over de deelname van medici. Doorgaans wordt er gevraagd of hij of zij een arts heeft geraadpleegd en de exorcist gelooft hen op hun woord. En, dat kan toch geen kwaad zo redeneren veel exorcisten. ‘Omdat exorcisme in feite neerkomt op gebed. Alleen met exorcisme kan men met zekerheid tot de slotsom komen dat er een demon aanwezig is’. [Pater Gabriele Amorth, 2]

2.1 Psychiatrie

afb. Psychiatrie 3Velen – waaronder veel theologen – beschouwen bezetenheid waarover de Bijbel spreekt, als een terminologie die dankzij de moderne inzichten van de psychiatrie [3] achterhaald is. Veel verschijnselen die zich bij bezetenheid voordoen, kunnen immers beschouwd worden als psychische ziekten, zoals: ‘automatisme’ (handelen op een mechanische of onvrijwillige manier, een kenmerk van sommige vormen van schizofrenie, 4); ‘het syndroom van Gilles de la Tourette’ (een persoonlijkheidsstoornis waarbij mensen ongecontroleerd schreeuwen, grommen, stuiptrekken of ongewild vloeken); ‘DIS’ (dissociatieve identiteitsstoornis, de meer persoonlijkheidsstoornis waarbij zich meervoudige sub-persoonlijkheden manifesteren); ‘borderline’ (een psychische aandoening met zowel neurotische als psychotische kenmerken); of ‘dwangneurose’ (de terugkerende sterke neiging om onnodige of niet-relevante handelen uit te voeren).
Velen zijn er dan van overtuigd dat een exorcisme in hoge mate suggestief werkt en kan een geestelijke instabiele of anderzijds ontvankelijke patiënt er makkelijk van worden overtuigd dat hij of zij bezeten is. Daarbij kunnen ze allerlei symptomen voorwenden, uit gehoorzaamheid of door de onbewuste behoefte om de priester – en zichzelf – te behagen. ‘Je belooft iets aan iemand die erg ziek is en je biedt hem op zijn best een tijdelijke genezing. En dat is oplichterij’, zegt de filosoof dr. Ergio Moravia van de Universiteit van Florence. Psychologische kennis is hoe dan ook een vereiste voor het vaststellen van een diagnose. Maar aan de andere kant moeten we ook niet doorschieten door álles psychologisch te willen verklaren!

Toch meldde de website van de Britse mediagroep ‘The Telegraph’ onlangs nog [2014] dat het bisdomafb. Psychiatrie 6 Milaan de afgelopen tijd zeven priester-exorcisten, de bisschop van Napels drie, en de Rooms-katholieke kerk op Sardinië stuurde drie priesters voor een opleiding exorcisme naar Rome. In Spanje koos de aartsbisschop van Madrid, Antonia Maria Rouco Varela, acht priesters die in mei een speciale training volgden om de confrontatie aan te gaan met ‘een ongekende stijging van de gevallen van demonische bezetenheid’. In 2002 bleek tijdens de jaarlijkse vergadering van Franse katholieke exorcisten dat het aantal aanvragen was toegenomen. Bijna 30 procent van de mensen die in het aartsbisdom Parijs om een duiveluitdrijving vroegen, hadden ervaringen met hekserij, zwarte magie of spiritisme.
exorcisme 25Volgens Bruno Fort, theoloog en aartsbisschop van de Italiaanse diocese Chieti-Vasto is het aanstellen van meer exorcisten een onderstreping van de leer van de Kerk [5], dat het kwaad bestaat en bezit van een persoon kan nemen. ‘God heeft de macht om zijn tegenstander te verslaan, maar de satan zal nooit ophouden met werken’.

De huidige paus Franciscus [6] gelooft sterk in het bestaan van de duivel. In mei 2015 werd beweerd dat paus Franciscus een duiveluitdrijving heeft verricht tijdens een mis op het Sint-Pietersplein in Rome. Televisiebeelden tonen hem, terwijl hij zijn handen legt op het hoofd van een man die stuiptrekkend in een rolstoel zit met zijn mond open.


[1] De kern van het exorcismeritueel werd in 1614 geschreven en is 385 jaar ongewijzigd gebleven. In 1999 werd een nieuw document (negentig pagina’s) door het Vaticaan uitgevaardigden dat was de eerste aanzienlijke herziening van de rite: De Exorcismus et Supplicationibus Quibusda en is onderdeel van het Rituale Romanum. Een paar maanden nadat de rite was vrijgegeven vaardigde Kerk aparte richtlijnen uit die een eind moest maken aan de wilde gevallen van exorcisme en massale plechtigheden voor gebedsgenezing. Het document schrijft tien disciplinaire normen voor die het belang van bidden tot God voor genezing erkenden, maar stelt wel dat zulke smeekbeden vaste regels dienden  te volgen en o.l.v. een bisschop moest komen. De nieuwe beperkingen zijn uitgevaardigd door de Congregatie voor de Geloofsleer en is getekend door kardinaal Joseph Ratzinger, de latere paus Johannes Paulusexorcisme 26
[2] Pater Gabriele Amorth werd geboren in Modena, op 1 mei 1925 en overleden op 91-jarige leeftijd, 16 september 2017. In 1947 vervoegde hij de Sociëteit van St. Paulus in Alba, en hij werd priester gewijd in Rome in 1951. In 1985 werd hij aangeduid tot exorcist van het bisdom Rome door Kardinaal Ugo Poletti. Hij voerde naar schatting 70.000 exorcismen uit, waarbij de ritus vaak meerdere keren over dezelfde persoon werd uitgevoerd. Over de loop der jaren publiceerde vader Amorth verschillende boeken, inclusief “Een Exorcist vertelt” (onderaan dit artikel gratis te downloaden); “Memoires van een Exorcist: mijn leven vechtend tegen Satan“; “Een Exorcist: Meer Verhalen“; en “Een Exorcist legt het Demonische uit: de capriolen van Satan en Zijn Leger van Gevallen Engelen“.

[3] Nieuwsbrieven, Psychiatrie – deel I en II, mei en juni 2013. Psychiatrie = ‘Een wetenschappelijk, hypothetisch denkmodel’.
[4] Schizofrenie een ziekte van de hersenen waarbij het denken, de emoties en het gedrag van een persoon ernstig verstoord zijn geraakt.  Volgens Harold D. Foster kunnen biochemische afwijkingen als de echte oorzaken van schizofrenie worden genoemd. Middels diverse onderzoeken is aangetoond, dat schizofrenie een afwijkend vetzuurmetabolisme of een verstoorde glutamaat-balans  hebben.  Carl Pfeiffer ontdekte dat zo’n 70% van alle schizofreniepatiënten lijdt aan een verstoorde histaminebalans. Zo’n 50% heeft een verlaagde histaminespiegel en een te hoge koperconcentratie. Zowel een gebrek als een overschot kan psychiatrische klachten geven.[Meer informatie over schizofrenie in de Nieuwsbrieven ‘Psychiatrie’]. Voedingsgeneeskunde no 3, 2016; ‘Niacine (B3) tegen schizofrenie’
[5] In 1990 werd de Internationale Exorcistenvereniging (AIE) opgericht. Deze rooms-katholieke vereniging werd op 13 juni 2014 erkend als rechtspersoon door de Congregatie voor de Clerus.
[6] https://www.volkskrant.nl/buitenland/zorgt-paus-franciscus-voor-meer-duiveluitdrijvers~a3960149/ en https://www.ad.nl/bizar/man-waar-paus-exorcisme-op-uitvoerde-voelt-zich-beter~aea64636/

3.0 Demonische bezetenheid

‘Bevrijdingspastoraat’ ‘Systematische theologie?’
‘Bestaat de duivel werkelijk?’

exorcisme 27Tijdens de eerste fase van psychiatrie bracht men nog zonde, duivel en demonen in verband met psychische stoornissen. Daarna ging men de oorzaak van deze stoornissen elders zoeken en verklaart en behandelt de psychiatrie dat wat vroeger ‘bezetenheid’ werd genoemd nu totaal anders: als epilepsie, hysterie, schizofrenie, persoonlijkheidssplitsing of melancholie, e.d. wanneer vele toestanden die aan bezetenheid doen denken, psychologisch kunnen worden aangeduid, blijft toch een rest over die een menigte raadsels stelt. Maar het lukt de psychiater niet álle gevallen in de hem bekende ziektegroepen onder te brengen, zodat hij achter de medische diagnose een vraagteken zou moeten zetten. Ook de psychologie kan de samenhang niet bevredigend aan het licht brengen. Alleen de pastorale (uitdrijvings-)ervaring [1] bevestigt de waarheid van de werkelijkheid van bezetenheid, ook in deze tijd.

‘De protestantse kerk moet weer ontdekken, hoe de autoriteit van Jezus ook nú mensen bevrijding kunnen ontvangen’. [2]

Dr. Jan van der Kolm – werkzaam bij Yulius, een grote gefuseerde GGZ-instelling in een deel van de ‘Bibelbelt’ – wijst op de grote gevaren en dwaalwegen die hij ziet in het bevrijdingspastoraat, maar ook in exorcisme 28de literatuur van Neil Anderson, Wilkin van de Kamp en Joost Verduijn. Hij denkt aan de fixatie op het occulte en demonen. Daardoor wordt angst opgeroepen voor onbewuste bedreven zonden! Ook noemt hij het levensgrote gevaar van een demonisering van psychiatrische ziekten. Neil Anderson ziet eetstoornissen en zelfverminking als zonde. Toch geeft van de Kolm aan dat dergelijke ‘uitglijders’ voor een flink deel kinderziektes zijn van een nieuwe beweging. Van der Kolm wijst erop dat de absolute scheiding tussen ‘goed en kwaad’, God en de duivel theologisch onhoudbaar is. Professor dr. Cees van de Kooi (systematische theologie) verkondigt met nadruk: ‘Het kwaad is geen werkelijkheid die op zichzelf kan staan, maar is een parasitair verschijnsel. In de Augustiniaanse traditie [3] sprake men daarom over  privatio boni: het kwaad in ontroving, onttrekking van goed. Daarmee is een dualistische opvatting van goed en kwaad, God en duivel een onmogelijkheid geworden’. Akkoord, oké, met Augustinus [3] wijzen we het dualisme af. Maar er woedt wel een strijd tussen ‘goed en kwaad’, al wordt die niet op voet van gelijkheid gestreden. De duivel is niet gelijkwaardig aan God. Zijn fundamentele zonde was juist dat hij aan God gelijk wilde zijn.
Ten diepste draait het dus om de vraag of het wel theologisch correct is te spreken over het bestaan van de duivel! Het is duidelijk, dat het ‘Verlichtingsdenken’ het geloof in demonische machten ter discussie stelt.

‘Demonenuitdrijving: het gebeurt nog steeds!’

Prof. Dr. Mart-Jan Paul is van mening dat we in toenemende mate worden geconfronteerd met vragenexorcisme 29 over occulte verschijnselen en de gevolgen daarvan. Hij spreekt expliciet over ‘de noodzaak van bevrijdingspastoraat in de christelijke gemeente’. ‘God zij eeuwig lof en eer: er is geen duivel meer’. [Versje uit een 18e-eeuwse catechismus, 1e hfdst. van het Evangelisch Werkverband]. Waar is hij dan gebleven?
Het verstand heeft hem verdreven! Is een louter psychische benadering dan wel voldoende? Maar hoe moet ik dat dan rijmen met het verhaal van Jezus die de onreine geest aanspreekt in Marcus 5:2-13. Of moeten we de mening van de predikant Rob Kranen [4] volgen die zegt: ’Wie bevrijd is van de demonen moet zijn leven (verder) richten op Christus’.

‘De dienst der genezing’

exorcisme 30Jan Huitema [PKN-predikant met ‘pensioen’ en voorzitter werkgroep ‘Genezing en bevrijding’ van het Evangelisch Werkverband, 5] is er stellig van overtuigd dat ‘demonie en bevrijdingspastoraat’ een grote plaats moet gaan krijgen in de studie theologie op welk niveau dan ook. ‘De duivel is volgens de Bijbel een realiteit. Je hoeft hem niet op te zoeken, maar moet die realiteit niet ontkennen’. Want personen die demonisch belast waren geraakt door bijvoorbeeld paranormale experimenten, zoeken nu vaak hulp bij paranormale genezers en zakken nog dieper in het moeras. Wat wil je als een kerk ‘niet’ thuis geeft? ‘ ‘Wij mensen zijn omgeven door demonen. Wie zich er op een ongezonde manier mee inlaat, wacht angst en ontreddering’. Maar …… ‘Vanuit de hemel bevrijdt Jezus Christus mannen, vrouwen en kinderen alsof er sinds Zijn leven op aarde niet bijna 2000 jaren verlopen zijn. Het is heerlijk om het mee te maken!’, aldus Huitema.


[1] Blad, Woord en Dienst, 2010
[2] Bevrijdingspastoraat, Woord en Dienst, 2010, jaargang 59, no 20
[3] Augustinus van Hippo, ook wel Sint-Augustinus was bisschop van Hippo, theoloog, filosoof en de grootste westerse Kerkvader, [354- 430]
[4] Predikant Rob Kranen (Dominee van de Hervormde Gemeente in Vriezeveen, 2017) wilde het onderwerp  - ‘bevrijding van demonen’ – in de 90- beginjaren al op de agenda zetten van de Protestantse Kerk in Nederland; een landelijk netwerk.
[5] Ds. Jan Huitema, protestants predikant ‘met pensioen’ is voorzitter van de werkgroep ‘Genezing en bevrijding’ van het Evangelisch werkverband [EWV]

3.1 Marcus 5:2-13

‘Onreine geest, ga weg!’
‘Hoe in de autoriteit van Jezus ook mensen bevrijding kunnen ontvangen’
.

jezus afbeelding‘Toen Hij  uit de boot gestapt was, kwam Hem meteen vanuit de grafspelonken een man tegemoet die door een onreine geest bezeten was en in de spelonken woonde. Zelfs als hij vastgebonden was met een ketting kon niemand hem in bedwang houden. Hij was al dikwijls aan handen en voeten geketend geweest, maar dan trok hij de kettingen los en sloeg hij de boeien stuk, en niemand was sterk genoeg om hem te dwingen. En altijd, dag en nacht, liep hij schreeuwend tussen de rotsgraven en dor de bergen en sloeg hij zichzelf met stenen. Toen hij Jezus in de verte zag, rende hij op Hem  af en viel voor Hem neer, en luid schreeuwend zie hij: ‘Wat heb ik met jou te maken, Jezus, Zoon van de allerhoogste God? Ik bezweer je bij God: doe me geen pijn!’ Want Hij had tegen hem gezegd: ‘Onreine geest, ga weg uit die man’. Jezus vroeg hem: ‘wat is je naam?’ En hij antwoordde: ‘Legioen is mijn naam, want we zijn met velen’. Hij smeekte Hem dringend om hen niet uit deze streek te verjagen. Nu liep er op de berghelling een grote kudde varkens te grazen. De onreine geesten smeekten Hem: ‘Stuur ons naar die varkens, dan kunnen we bij ze intrekken’. Hij stond  hun dat toe. Toen de onreine geesten de man verlaten hadden, trokken ze in de varkens, en de kudde van wel tweeduizend stuks stormde de steile helling af, het meer in en verdronk in het water’. 

4.0 Wat is demonische bezetenheid?

‘Categorieën van bezetenheid’

afb. de dood 6Bezetenheid is een religieuze term waarmee aangeduid wordt, dat iemand in bezit genomen is door de duivel of een boze geest. Dit kunnen volgens mijn mening [Nieuwsbrief ‘Obsessieve energievormen’, 2019] ook andere entiteiten zijn. Wanneer een persoon bezeten is, verliest hij controle over zichzelf en vertoont gedragsstoornissen.

Rooms-katholieke priesters verdelen de manifestaties van demonische bezetenheid in een aantal categorieën. De eerste daarvan worden beschouwd als lichte vormen die met een gebed verholpen kunnen worden en misschien géén exorcisme nodig hebben. 

  • Kwelling. Het slachtoffer is niet bezeten, maar wordt op een bepaalde manier opgejaagd. Hij of zij word achtervolgd door het kwaad in de vorm van een lange periode van ongeluk op het werk, in de liefde of in de gezondheid.
  • Obsessie. Het slachtoffer heeft onbedwingbare boosaardige gedachten die hem kwellen en het vermogen om van het leven te genieten in de weg staan,afb. de dood 26
  • Bezetenheid. Dit is de ernstigste en meest zeldzame vorm. Een exorcisme is de enige remedie en het kan jaren duren voor het slachtoffer genezen is. Satan neemt bezit van de persoon en laat hem dingen zeggen of handelingen verrichten zonder hun medeweten. Wat deze toestand onderscheidt van andere vormen van demonische beïnvloeding en van psychische stoornissen, is dat het slachtoffer met diepe weerzin op christelijke symbolen reageert.
  • Bewuste onderwerpen aan de Duivel. De persoon in kwestie heeft zich tot de duivel gewend middels satanisme, zwarte magie, zwarte missen – rituelen waarmee het christelijke geloof bespot wordt. 

4.1 Kenmerken van bezetenheid volgens het Nieuwe Testament

Berichten uit het Nieuwe-Testament over gevallen van demonische bezetenheid kunnen we een negental kenmerken aflezen:

  1. Heftige weerstand tegen elke goddelijke invloed [Marc, 1, 24 en 5,7, Matt. 8,29 en Luc. 4,34 en 8,28]
  2. Opvallende sterke lichaamskracht [Marc. 5,3 v., Hand. 19,16]afb. de dood 8
  3. Storingen in de organische functies [Marc. 9,17,25, Matt. 9, 32 vv., 12,22 vv., Luc. 11,24]
  4. Zelfverwondingen en zelfmoordpogingen [Marc. 5,5 en 9,22]
  5. Agressiviteit tegen anderen [Marc. 1,23, Marc 5,7, Marc, 9, 18-20]
  6. Spreken van een ander taal/ spraak uit de bezetene [Marc. 1,24 en 34, Marc.3,11, Marc 5,7,9-12, Matt. 8,29, Luc. 4,34 en 41, Luc. 8,28, Hand. 16,17 en 19, 15]
  7. Bovennatuurlijke kennis (dezelfde teksten als hierboven)
  8. Verschijnselen bij het uitgaan van een demon: schreeuwen, stuiptrekkingen, neervallen [Marc. 1,26, Marc. 5,15, Marc. 9,26, Luc. 4,35 en 41, Hand.8,7]
  9. Na dit ‘uitgaan’: uitputting en genezing [Marc. 5,15, Marc. 7,30, Marc. 9,26 v., Hand. 5,16]

De eerste zeven symptomen kan men in vier groepen indelen. Er zijn religieuze (1), lichamelijke (2 en 3), psychische (4,5 en 6) en para-psychische (6 en 7) verschijnselen, die samen wat men zou kunnen noemen het bezetenheidssyndroom vormen. Het rooms-katholieke Rituale Romanum uit 1614 kent deze viervoudigheid. Het somt echter slechts drie verschijnselen op die kenmerken  van bezetenheid kunnen zijn en die vooral op para-psychisch terrein liggen.

De katholieke traditie onderscheid daarom ruwweg drie stadia van bezetenheid:

  • Circumsessio: hierbij zit het kwaad om de mens heen en wordt hij/ zij geplaagd van buitenaf afb. de dood 10zonder dat er sprake is van innerlijke bezetenheid. Voorbeeld : ‘poltergeest-verschijnselen’, geesten hebben hun intrek in een huis genomen.
  • Obsessio: er is sprake van gebondenheid. Iemand verliest zijn vrijheid doordat een klein gedeelte van de menselijke geest in bezit is genomen door een duistere macht. Het menselijke bewustzijn is nog steeds aanwezig, maar het karakter en de eigenschappen worden al min of meer door de lage geestenwereld.
  • Possessio: dan is iemand helemaal in bezit genomen door een donkere macht. In zo’n geval heeft de bezetene niets meer over zijn eigen bewustzijn (de geest, niet de ziel!) te vertellen en is het lichaam in handen van de ‘bezetter’ gevallen.

Volgens de vertegenwoordigers van de Charismatische Vernieuwing, een stroming binnen de rooms-katholieke Kerk, zijn hypnose, transcendente meditatie en het geloof in reïncarnatie (dé) belangrijke oorzaken  van duivelse bezetenheid. Net als drugsverslaving, kinderporno en housemuziek. ‘Het is allemaal gericht op de ondergang van de mensen en het hele maatschappelijke leven. We raken steeds meer in de greep van het geld’.

5.0 De moderne seculiere wereld

Canon 1172 van het Wetboek van Canoniek Recht van 1983 behandelt het exorcisme :afb. de dood 13

  • Niemand kan op wettige wijze exorcisme over bezetenen uitspreken, tenzij hij van de plaatselijke Ordinaris hiertoe bijzonder en uitdrukkelijk verlof gekregen heeft.
  • Dit verlof dient door de plaatselijke Ordinaris alleen gegeven te worden aan een priesterdie vroomheid, kennis en wijsheid bezit en van integere levenswandel is.

exorcisme 2Een exorcisme is een ritueel waarin gebed wordt gebruikt om de duivel, demonen of satanische geesten uit een individu of van een locatie te verdrijven. Een exorcisme kan zo eenvoudig zijn als een gebed of een zegening, of – en dat is zeldzamer – het kan uitdraaien op een meer dramatisch en soms zelfs gewelddadig ritueel. En juist dat laatste heeft de rooms-katholieke Kerk erg in verlegenheid gebracht.
Want exorcisme is niet zonder gevaar. Dat het ook heel erg mis kan gaan, blijkt uit de zaak Annelies Michel die in 1976 op 23-jairge leeftijd stierf aan de gevolgen van ondervoeding en longontsteking, nadat eerder twee exorcisten tevergeefs hadden geprobeerd haar van de duivelse macht te bevrijden. In 2005 voltrok er zich opnieuw een drama, dat uitvoerig is beschreven in de Elsevier van 22 februari 2007. ‘Een Roemeense priester is 19 februari 2007 tot veertien jaar cel veroordeeld voor zijn aandeel in de dood van een 23-jarige non. Die stierf tijdens een uitdrijvingsritueel in 2005’.

‘Een demon is het tweede ‘Ik’ van de gesplitste persoonlijkheid’  [Baschwitz]

Uit dit artikel en vele onderzoekjes die zijn uitgevoerd, blijkt hoe gevaarlijk het kan zijn als mensen zich exorcisme 31zonder gedegen opleiding, begeleiding of ondersteuning van de plaatselijke bisschop hieraan beginnen. De Kerk heeft het uitdrijvingsritueel in een procedure – als onderdeel van de katholieke leer [dogma] – aanvaard, en  gesanctioneerd. Veel Italiaanse priesters en toegewijde katholieken geloven in de macht van een entiteit die bekendstaat als de duivel of als demonen die normale mensen achtervolgen, in bezit nemen en van het rechte pad doen dwalen. De Kerk heeft donders goed begrepen dat dit soort wantoestanden ervoor zorgt, dat het aanvaarde exorcisme in een kwaad daglicht komt te staan. Want wanneer de rooms-katholieke Kerk door haar exorcisme in verband wordt gebracht met de middeleeuwen, wekt dit beelden op van kruistochten en heksenverbranding [Spaans Inquisitie]. Het is dan logisch dat mensen op hun hoede zullen zijn als de rooms-katholieke Kerk verkondig dat ‘duiveluitdrijving’ de normaalste zaak van de wereld is. Het is dan ook niet voor niets dat de regels binnen het Vaticaan in 1999 zijn aangescherpt.

afb. Islam 2De kerkelijke hiërarchie verdedigt weliswaar de noodzaak en de discrete toepassing van het exorcisme, maar houdt grote bezwaren tegen de wijze waarop het soms wordt uitgevoerd. Toch bestaat er géén centrale supervisie. Exorcisten brengen verslag uit aan hun bisschop, en de mate van autonomie van de exorcist kan van diocees tot diocees verschillen. Maar waar is de zichtbare leidende hand van de Paus Benedictus? Wat is nu het officiële standpunt van de Kerk?

6.0 Slot

De toepassing van exorcisme en nog belangrijker het groeiende aantal Italianen dat meent er een beroep op te moeten doen, werpt lastige vragen op over de maatschappij, de georganiseerde godsdienst en geestelijke gezondheid. Vragen die uiteindelijk iedereen eens onder ogen moet zien. Zeker ook ’t Vaticaan!

afb. islam 32De spanning binnen de Kerk – rondom het uitdrijvingsritueel – is ook te wijten aan het fundamentele geloof van de Kerk, dat de duivel een wezen is dat inferieur is aan God.
Maar welke grote tegenstrijdigheid, vervat in een kerkelijke leer, overlaad je dan de wereld als je aan de andere kant ook durft te beweren, dat: ‘Een gezonde Kerk onderricht het woord van God en die houdt zich niet bezig met het uitdrijven van demonen’. 
 
Exorcisme lijkt in alle opzichten in conflict met de moderne seculiere wereld, een wereld die zowel geboeid als afgeschrikt wordt door het verschijnsel. Het genereert ook een conflict binnen de Kerk(en) en dan met name in de rooms-katholieke Kerk. Want de algemene christelijke leer stelt dat de duivel, of Satan, een engel was die boosaardig werd. God verbande hem naar de hel, waar zich  ook andere foute en opstandige engelen – ‘gevallen engelen’- bij hem voegden, die demonen werden. Aldus werd het kwaad niet belichaamd in één enkel wezen. Er bestaan hele legioenen van kwade geesten die niet in de fysieke wereld, maar in een bovennatuurlijke wereld leven.

Een herinterpretatie van de evangelieverhalen – en dan met name de visie over Jezus’ levensopdracht (Jezus’ missie) hier op aarde - is misschien de enige ‘oplossing’ om een nieuwe verfrissende kijk op onze kerkelijke geloofsleer te krijgen.

Hans Zevenboom

[Je kunt ten alle tijden reageren via: Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien. ]

  1. Boek ´De exorcist van het Vaticaan´, Tracy Wilkinson
  2. Boek, ´Ervaringen van een hedendaagse exorcist´, Roelof Tichelaar
  3. Boek ´het Spiritisme´, Dr. W.H.C. Tenhaeff
  4. Boek ´Het occulte is dichtbij´, drs. R.H. Matzken
  5. Boek ´Sekten en stromingen´, ds. H. Veldhuizen
  6. Boek ´Heksen bestaan´, Melkor
  7. Boek ´New Age, esoterie en evangelie´, J. Minderhoud
  8. Boek, ´De Joodse sekten ten tijde van Jezus´, Marcel Simon
  9. Boek, ´Geloof en sekte´, Kurt Hutten
  10. Boek,  ‘Misleid door New Age´, Will Baron
  11. Boek, ´New Age´, Drs. R. Matzken
  12. Boek,  ‘De New Age beweging´, dr. J. Verkuyl
  13. Boek, ´De subtiele kracht van geestelijk misbruik´, David Johnson
  14. Boek,  ‘Demonen’. Eruit, in Jezus’ naam, Ds. W.C. van Dam
  15. Katholiek Nieuwsblad, Elsevier, Trouw, NRC, Telegraaf, etc.

 

 
Millennium-Visie
Tel. 06 – 20834965
www.millennium-visie.org
info@millennium-visie.org

Joomla Templates by Joomlashack