1.0 Inleiding

‘Bezetenheid?’

Het vermogen van de menselijke geest om zichzelf iets wijs te maken is onbegrensd! De menselijke geest kan dingen laten gebeuren terwijl hij zich er zelf niet bewust van is. Maar wat maakt het dat delen van hersenen als het ware op eigen houtje te werk gaan en aanzetten tot willekeurige handelingen?
Volgens de psychiatrie en psychologie zijn dat verdrongen emoties, een oud trauma, geheime seksuele driften, of en rebelse trekje die in andere omstandigheden wordt onderdrukt. Het kan van alles zijn. Het doet zich voor wanneer - wat psychologen het ‘supervisiesysteem’ noemen – het deel van de hersenen dat het gedrag beheerst verzwakt is of afgeleid wordt. In zijn extreme vorm is dissociatie [1] de basis van een meervoudige persoonlijkheidsstoornis. De bewuste persoon kan oprecht het gevoel hebben dat hij of zij ‘bezeten’ is, maar ontwikkelingen in de neurologie bieden verklaringen als tegenwicht van de religieuze of mystieke interpretaties.

De meeste psychiaters, psychologen en wetenschappers wijzen demonische bezetenheid [2] van de hand. Volgens hen gaat het om ontvankelijke ‘zielen’ die reageren op onbewuste impulsen, of die de aanwijzingen van een priester, een ambtsdrager of een zielzorger – een exorcist - volgen. Sterker nog, talrijke symptomen die zich voordoen tijdens een exorcisme [3] en gedurende ontmoetingen tussen een priester (zielzorger) en patiënt die voor een exorcisme komt, kunnen wetenschappelijk of door medische analyse worden verklaard. Veel symptomen en gedragspatronen komen overeen met een reeks bekende psychische stoornissen, met een dissociatie, schizofrenie, manisch depressie en hysterie, of zelfs fysiologische toestanden zoals epilepsie en het gilles-de-la-tourette-syndroom. Bepaalde ernstige vormen van epilepsie gaan gepaard met deliriumverschijnselen en hallucinaties.

[1] Dissociatie, een term uit de psychologie en psychiatrie, is een geestesgesteldheid waarin bepaalde gedachten, emoties, waarnemingen of herinneringen buiten het bewustzijn worden geplaatst, tijdelijk niet 'oproepbaar' zijn of minder samenhang vertonen. Letterlijk betekent dissociatie 'ontkoppeling' of 'uiteenvallen'.
[2] Psychiaters definiëren bezetenheid als de waanovertuiging bezeten te zijn door een ander wezen – een demon of een dier – dat gebaren, spraak en gedachten beheerst. Demonen wijken van hun ‘exogene’ positie in de godsdienst naar een ‘endogene’ staat die het resultaat is van iemands angsten, conflicten, en psychische onevenwichtigheid.
[3] Exorcisme of duiveluitdrijving.

2.0 Bezetenheid en duiveluitdrijving

Exorcisme of duiveluitbanning is een bezwering gericht tegen slechte geesten met de bedoeling deze uit een voorwerp, een lichaam of een plaats te verdrijven. Als … ja, áls demonische geesten bestaan, kunnen ze dan invloed uitoefenen op ons leven? Zo ja: kunnen wij hier als mens dan iets aan doen? Kunnen wij ons hiertegen beschermen?

De rooms-katholieke Kerk heeft een eeuwenoud antwoord hierop, namelijk het exorcisme. Een exorcist is iemand die kwade geesten – de duivel – uitdrijft! Maar het herkennen van demonische bezetenheid – het onderscheiden – is het eerste en belangrijkste aspect van een exorcisme, volgens de rooms-katholieke Kerk. Dat wordt meestal bereikt door te zien hoe de patiënt op religieuze symbolen zoals wijwater of een crucifix reageert. Iemand heeft bijvoorbeeld een enorme afkeer van het betreden van een kerk, of kan het niet verdragen om een priester onder ogen te komen.

Duiveluitdrijving is tegenwoordig een groeiende industrie. Zeker in een wereld die wordt overspoeld door rampen en het vele menselijke leed. Hierdoor zijn veel mensen in toenemende mate geneigd om het ‘kwaad’ in tastbare en gepersonifieerde vormen te zien en manieren te zoeken om het kwaad te bestrijden of uit te bannen.
Uit een opinieonderzoek van Harris Poll in 2005 bleek, dat zestig procent van de ondervraagden in de hel en de duivel geloofden! Zoals heel duidelijk bleek in de Verenigde Staten, maar ook in Europa, is het geloof in het ‘vleesgeworden kwaad’ vooral sterk onder conservatieve christenen en fundamentalisten, kleine politieke groeperingen die in aantal en invloed groeien. Zij zijn inmiddels dé neo-conservatieven van de hedendaagse godsdienst.
Het aantal mensen in Italië dat aan uitdrijving doet en dat hulp bij een exorcist zoekt, is de laatste tientallen jaren opvallend sterk gegroeid!

3.0  Exorcisme = hypnose?

Exorcisme staat bol van autosuggestie, manipulatie en verkeerde diagnose, volgens de critici.

Veel critici beschouwen het exorcismeritueel [1] zelf als een vorm van hypnose die dezelfde geestesgesteldheid oproept. De ritmische bezweringen van de exorcist – priester of zielzorger - , de innerlijke gerichtheid van de patiënt en het isolement waarin de patiënt verkeert, dat alles kan een patiënt in trance brengen. Een hypnoseachtige toestand die de deur openzet voor een ‘rollenspel’ van het onderbewuste van de patiënt. Er begint een soort emotionele besmetting te ontstaan, die de patiënt aanzet tot een bepaald gedrag. (‘Een bekwaam exorcist kan een patiënt als een hondje laten blaffen’).
Een exorcist zou een patiënt – onopzettelijk, onbewust - kunnen aanzetten om als de duivel of satan te praten. Critici stellen dat het verschijnsel extra ingewikkeld gemaakt kan worden door een ‘groepsdecor’ (een godsdienstig milieu) dat het geloof in bezetenheid sterk aanmoedigt en liever externe oorzaken voor ziekten en aandoeningen aanwijst dan innerlijk. Daar komt nog bij de overwegend slechte medische zorg en het stigma van een psychiater. Als de patiënt een zielzorger – een priester, predikant of evangelist – neemt, geeft dat hem de mogelijkheid zijn of haar ziekte te ontkennen. De patiënt krijgt alle aandacht; een persoonlijke bevestiging van ‘ziek-zijn’.

Exorcismeactiviteiten zijn in werkelijkheid hypnosesessies. Het is zowel een autohypnose als hypnose door een priester die dat onbewust doet. En dan denken ze dat wat zich volstrekt het werk van de duivel of satan is. Als het ophoudt, is de duivel weg, zo redeneren ze. De exorcist-priester of zielzorger is zich niet bewust van het feit dat hij de patiënt hypnotiseert, maar in werkelijkheid weten ‘wij’ (klinische psychologen en psychiaters) dat wat zich volstrekt een sterk verlangen naar persoonlijke bevestiging door de priester is, en daarom belandt in een vicieuze cirkel van zelfbeïnvloeding. Het meest kenmerkende is een persoon die dénkt dat hij bezeten is, maar in wezen aan een vorm van wat ooit als hysterie bekendstond, lijdt. De patiënt neemt een priester of een zielzorger in de arm omdat die waarschijnlijk de demonische oorzaak van zijn ziekte wel wil bevestigen. De arts, psychiater of psycholoog daarentegen niet!

‘Een koppige denkfout binnen de geneeskunde’  

Ook het gedrag van de priester of zielzorger moet niet worden onderschat. Gedrag dat gekenmerkt wordt door menselijkheid en empathie, die vrijelijk tot uitdrukking komt in lichamelijk contact, knuffels, aaien, liefdevolle gebaren, het opleggen van handen, etc., etc. , dat is iets wat een therapeut niet (nooit) mag doen vanwege zijn rol.
Dr. Romolo Rossi, een vooraanstaand psychiater die wel de Italiaanse Freud wordt genoemd, zegt dat iemand die denkt dat hij bezeten is, dikwijls in zijn geest een duivel schept die aan zijn persoonlijkheid morrelt. Je kunt de duivel als het bekeerde superego zien. De demon komt vanbinnen en niet van buitenaf. En, wie is de demon dan?
‘Hij’ is toegesneden op onze persoonlijke stijl, de stijl die we allemaal vanbinnen meedragen en zich aan de (ware) demon uitlevert. Het is niet moeilijk om in ieder van ons de mogelijkheid te vinden om die demon op te roepen. Een duivel die (eindelijk) naar buiten mag om ons het tegendeel van ons ideale zelf te laten zien. Artsen hebben ontdekt dat bepaalde mensen vreugde scheppen in de waan dat ze bezeten zijn, dat ze ‘uitverkoren’ zijn.

De Florentijnse filosoof Sergio Moravia is exorcisme het residu van een middeleeuwse praktijk die geen enkele basis in de rede heeft. Het is oplichterij! ‘Je belooft iets aan een ernstig zieke en je kunt hem hoogstens tijdelijk verlichting bieden’. De socioloog Lorenzo Montali zegt dat hij de afgelopen jaren niet één goed gedocumenteerd geval van een paranormaal verschijnsel is tegengekomen. Achter de incidenten (vreemde geluiden, deuren die onverklaarbaar dichtgaan, flikkerende lichten, etc.) zaten altijd één of meer personen. Mensen die een grap uithaalden of kwaad wilden, maar het was altijd door het toedoen van een sterveling.
Sommige psychiaters zijn van mening dat een ‘mild’ exorcisme een tijdelijk placebo-effect kan opleveren, dat de patiënt op de korte termijn kan helpen. De lange-termijn-verslaving aan exorcisme kan tot vrij grote schade leiden. Maar voor de aller vroomste katholieken kan het geloof in demonen én exorcisme het ultieme bewijs van hun godsdienstigheid zijn. Als de statistieken van de Italiaanse Vereniging van Psychiaters en Psychologen – jaarlijks zouden duizenden Italianen een exorcisme verlangen – ook maar enigszins kloppen, wenden veel te veel mensen zich tot een ritueel dat zelfs volgens de priesterstand een laatste redmiddel zou moeten zijn. De mate waarin bepaalde leden van de katholieke geestelijkheid die vorm van bovennatuurlijke hysterie voeden, is zorgwekkend te noemen. Aldus!

[1] Nieuwsbrief ‘Exorcisme en het uitdrijvingsritueel’ – deel V

4.0  Psychiatrie is een wetenschappelijk hypothetisch denkmodel

‘De psychiatrie heeft nog nooit de oorzaak van een geestelijke stoornis vastgesteld’
‘De theorie dat geestelijke stoornissen een gevolg zijn van een chemische onevenwichtigheid in de hersenen, is nog nooit bewezen’

Tijdens de eerste fase van de psychiatrie bracht men nog zonde, duivel en demonen in verband met psychische stoornissen. Daarna ging met de oorzaak van deze storingen elders zoeken en verklaart en behandelt de psychiatrie dat wat vroeger ‘bezetenheid’ werd genoemd totaal anders: als epilepsie, hysterie, schizofrenie [1], persoonlijkheidssplitsing of melancholie.

Psychiatrische aandoeningen manifesteren zich in de loop van het leven bij een groot percentage van de bevolking. Ongeveer 0,5-1,1% van de bevolking, wereldwijd en in alle samenlevingen, lijdt bijvoorbeeld aan schizofrenie [1]. Een groot deel van de mensen maakt minstens eenmaal in zijn of haar leven een depressie door, en op ieder willekeurig moment is ongeveer 5% van de bevolking depressief. Daarnaast komen fobieën en ernstige persoonlijkheidsstoornissen heel veel voor.

‘Soms komt er een patiënt bij de psychiater met onverklaarbare angsten. Ze hebben het gevoel dat er iemand bij hen in de buurt is of dat er iemand – wie of wat – aan hun zit te trekken. Soms horen ze stemmen, een andere keer voelen ze zich lusteloos of uitgeput zonder dat daar aanleiding voor is’.

Hoe kunnen we nu in de toekomst dergelijke onverklaarbare angsten beter handelen of hoe kunnen we bijvoorbeeld beter met een psychotische of schizofrene patiënt omgaan? Alleen maar medicatie voorschrijven, exorcisme of een vernieuwende energetische aanpakmethode? Of denken we meer aan een integraal, complementair medisch-alternatieve aanpakmethode? [Nieuwsbrief ‘Psychiatrie’ – deel I, mei 2013].
Medici onderschatten de geestelijke kant van het ziekteproces en zien de fysiologische gevolgen dikwijls aan voor de oorzaken. De schattingen (15 – 20%) lopen sterk uiteen over de haalbaarheid van het genezingsproces van psychiatrische patiënten.

Opmerkelijk en zelfs verwonderlijk is wel, dat een mens die heel is – een sterk en gezond chakra- en aurasysteem bezit - onmogelijk psychotisch kan zijn of worden! Een mens die psychotisch wordt, raakt namelijk de verbinding (het contact) met zijn hogere of innerlijke zelf (de ziel) kwijt. De psychotische mens is dan in zijn eenzaamheid en angst terechtgekomen omdat hij zijn hogere zelf, dat hij niet meer herkent, langzaam heeft losgelaten. Verloren tracht hij zich nu in zijn persoonlijkheid staande te houden, zonder dat hij gevoed wordt door de Universele Liefde van zijn kosmische impuls. Daarmee heeft hij immers het contact verloren!

[1] Schizofrenie is een ziekte van de hersenen (!), waarbij het denken, de emoties en het gedrag van een persoon ernstig verstoord zijn geraakt. Symptomen: wanen, hallucinaties, onsamenhangende spraak, ernstig chaotisch of kakatoon gedrag, voorts affectieve vervlakking, gebrek aan initiatief en activiteit, spraakarmoede, tekorten in de zelfverzorging, etc.; [DSM-IV] Schizofrenen lijden bijvoorbeeld aan auditieve hallucinaties; ze denken dat ze stemmen horen. Mensen die bezeten zijn ook!

5.0 Het kernprobleem van de psychiatrie [1]

'Wat is nu de psyche van de mens? De geest of de ziel?
'Wat is nu de menselijke ziel?' Hebben wij überhaupt wel een ziel?'

In de psychologie spreekt men over het onbewuste of het onderbewustzijn van de mens. Volgens de natuurwetenschap is de menselijke ‘psyche’ (menselijke geest) niet meer dan een functie van ons lichaam! De mens is alleen maar materie en niets meer. Ons denken en voelen zou volgens de wetenschap louter een kwestie van chemie in de hersenen zijn. Hierdoor is de mens terugverwezen of gedegradeerd tot een automaat, of een chemisch laboratorium, die doelloos hierop aarde rondzwerft.
Professor Wilhelm Max Wundt, de ‘grondlegger van de psychiatrie’ (1882-1920) beweert zelfs dat de mens niets anders is dan een zielloos organisme; m.a.w. psychiatrie is ‘de wetenschap zonder ziel’.

'Psychiaters behandelen alléén geestelijke stoornissen, geen aangetoonde ziekten'.
'Is de psychologie wel echt een wetenschap?'

Met name natuurwetenschappers beweren vaak, dat het wetenschappelijke karakter van de psychologie met een korreltje zout moet worden genomen. Want is het wel juist om de resultaten van o.a. dierproeven toe te passen op het menselijk gedrag, enkel en alleen omdat het zenuwstelsel van dieren lijkt op dat van mensen?
Hoewel vrijwel niemand ontkent dat velen baat hebben gevonden bij een psychoanalyse, is het sommige wetenschappers een doorn in het oog dat niemand precies kan vertellen hoe of waarom deze psychoanalytische methode, na al bijna 100 jaar te worden toegepast, 'werkt'.

De psychiatrische beroepsgroep beweert de enige deskundige te zijn op het gebied van geestelijke gezondheid; de ’ziekten van de geest’. In tegenstelling tot de reguliere geneeskunde die ziekten behandelt, kan de psychiatrie alleen ‘stoornissen’ of een groep van herkenbare symptomen behandelen. Maar het wezenlijke (het meest onderschatte) kernprobleem van de psychiatrie (letterlijke betekenis: ’de geneeskunde van de ziel’) is het feit, dat er veel verwarring en onenigheid bestaat over het definiëren van de kernbegrippen zoals ziel, en geest.
Psychiaters worden wel de ‘speleologen van de menselijke geest’ genoemd. Ze kennen de weg in de krochten van de ziel, in het gangenstelsel van onze diepste verlangens, angsten en emoties. Althans, dat denken ‘ze’! Maar heeft de psychiatrie én de psychologie ooit eens een perfecte omschrijving, definitie of een onderscheid tussen ‘Wat is een ziel’ en ‘Wat is een geest’ kunnen maken? Voor mijn gevoel NIET!

'In een gezond lichaam heerst een gezonde geest!' .... is een bekende uitspraak, die iedereen begrijpt. Maar misschien moet ik wel de meest stoutmoedige bewering nu gaan landeren: 'Alle ziekten worden gecreëerd door de geest en niet door de ziel!'
De vraag die dan direct bij mij komt bovendrijven, is of men binnen de reguliere gezondheidszorg - somatische geneeskunde - zich wel bewust is van de intense, onderlinge samenhang tussen ziel, geest en het fysieke lichaam? Wie zet eigenlijk het ware genezingsproces daadwerkelijk ingang? De ziel, de geest of het lichaam zelf? Welke invloed heeft de interne communicatie tussen ziel, geest en het lichaam op het totale genezingsproces? Of ... wordt het niet langzamerhand tijd om de essentiële begrippen zoals ziel, geest en lichaam opnieuw te her-introduceren, te herdefiniëren, zodat er een compleet nieuwe visie ontstaat over de ware toedracht van allerlei onverklaarbare 'ziekten', zoals psychose, schizofrenie, depressiviteit, demonische bezetenheid, etc. etc.?
Voor mijn gevoel is dit gevoelige onderwerp - ziel en geest - in de psychiatrie én in de reguliere geneeskunde nog steeds volkomen onderbelicht. Dit heeft er wel toe geleid, dat er nog steeds 'lapmiddeltjes en -methoden' worden gebruikt die op den duur vergaande gezondheidsproblemen voor de wereldbevolking met zich mee (kunnen) brengen! 
De Engelse psychiater dr. K. McAll noemt schizofrenie een 'prachtige prullenmand voor de medische wetenschap'. 

Een ander herkenbaar probleem in de psychiatrie is, dat in het DSM [2] (diagnostisch ‘handboek der psychiatrie’) alle diagnosen operationeel worden gedefinieerd. Dat wil zeggen dat iemand (iedereen) die met de patiënt praat en het boekje in de hand heeft (of in het hoofd) in het ideale geval van iedere diagnose kan zeggen of deze gesteld kan worden of niet, en …..   dat tijdens onderzoek door verschillende artsen bij dezelfde patiënt ook inderdaad tot dezelfde diagnose moet leiden.
Dit is natuurlijk een ideaalbeeld dat nooit kan worden bereikt, omdat vrijwel alle psychiatrische symptomen in verschillende graad kunnen voorkomen; van normaal tot duidelijk pathologisch. Wanneer is iemand bijvoorbeeld ziekelijk jaloers, of ziekelijk somber? Wanneer heeft iemand last van demonische bezetenheid?
De individuele beoordeling of diagnose van een deskundige of zelfs een individueel symptoom die bij iemand wordt geconstateerd, kan dus ook tussen de verschillende waarnemers sterk uiteenlopen. En juist dát kan leiden tot verschillende behandelingsmethodieken; tot verkeerde diagnoses. Zeker wanneer het gaat over ‘demonische bezetenheid’.

‘Het is een achterhaald cliché dat je ‘gek’ moet zijn om bij een psychiater te belanden’. Of is het verstandig om bij een consult steeds in het achterhoofd te houden, dat ook zij de meeste psychiatrische ziektebeelden (ook) niet goed hebben kunnen doorgronden? En, dat er vele hypothesen zijn opgesteld over mogelijke psychiatrische ziektebeelden?

---

[1] Nieuwsbrief ‘Psychiatrie en Pseudowetenschap’, juni 2013
[2] Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (kortweg DSM) is een Amerikaans handboek voor diagnose en statistiek van psychische aandoeningen dat in de meeste landen als standaard in de psychiatrische diagnostiek dient. De huidige versie (uit 2000) is een tekstrevisie van de vierde editie, aangeduid als DSM-IV-TR. In mei 2013 zal deze worden opgevolgd door de DSM-V.

6.0  Slot

De psychiatrie en de behandeling van bezetenen

Freud en zijn ‘school’ probeerden religieuze hallucinaties en demonenverschijningen analytisch te ontmaskeren. Maar omdat de Freudiaanse psychoanalyse een biologisch-psychologische methode is, is de eigenlijke kern van deze verschijnselen niet te analyseren. Freud zelf werd steeds pessimistischer en kwam tot de conclusie dat we door onbekende, onbeheersbare machten werden geleefd. De psychofarmaca onderdrukken namelijk vele symptomen van psychiatrische patiënten. Velen van hen kunnen daardoor in het gewone leven blijven en min of meer op de been worden gehouden. Echter een blijvende verdoving is nog géén blijvende genezing.

Het hoeft dan ook geen verbazing te wekken, dat artsen en intellectuelen het verschijnsel demonische bezetenheid als flauwekul afdoen. Er zijn er ook, die menen dat het wel mogelijk is. In Italië is een groep artsen voor dat doel bijeengebracht, doctoren, die ontvankelijk zijn voor de mogelijkheid van bezetenheid. De wetenschap kan niet alles verklaren, menen zij, en in bepaalde specifieke en verbijsterende gevallen kan spirituele therapie een patiënt meer goeddoen dan psychofarmaca en traditionele psychoanalyse.

Schizofrenen lijden bijvoorbeeld aan auditieve hallucinaties; ze denken dat ze stemmen horen. Maar mensen die demonisch bezeten zijn ook! De vraag of de manier waarop men tekenen van psychische stoornis, schizofrenie en andere geesteszieken kunnen identificeren, en hoe ze die ziektebeelden kunnen onderscheiden van ‘authentieke’ demonische bezetenheid is en blijft een groot probleem voor de wetenschappers. Daarom moeten wetenschappers zich openstellen voor de mogelijkheid van demonische bezetenheid. De medicus richt zich alleen op de psychische stoornis en tegelijkertijd werkt het exorcisme alleen op de demonische bezetenheid. Artsen kunnen van grote waarde zijn bij het beoordelen van de werkelijke geestestoestand van de patiënt, mits zij de kennis en de overtuiging hebben dat demonische bezetenheid een realiteit kan zijn.

6.1  Wij zijn energiewezens

‘Een nieuw paradigma nodig!’
‘Alle ziekten worden gecreëerd door de geest!’ ‘Wij zijn Mentale Melaatsen’

De allergrootste, en de meest hardnekkig misvatting die ooit in de medische wereld is gecreëerd – een chemisch-farmaceutisch denkmodel -, is wel de fatale gedachte dat wij mensen zijn die louter bestaan uit een lichaam én een geest. En …. dat alle fysieke en geestelijke reacties veroorzaakt worden door een chemische reactie in de hersenen.
Wat men zich tot nu toe niet bewust is, dat er wel degelijk een groot fundamenteel onderscheid te maken is tussen een geest én een ziel. En, dat zowel de ziel als de geest een zeer grote invloed uitoefenen op álle ziektebeelden en dus ook op het geneesproces! Ja, álle ziektebeelden. Want mijn opvatting is: ‘Alle ziekten worden in eerste instantie door de geest gecreëerd en niet door de ziel - het hogere Zelf of het innerlijke Zelf’.
En juist dit essentiële thema van ‘ziel en geest’ wordt volkomen ter zijde geschoven door de (‘alwetende’) wetenschap en wel om de reden dat dit ‘onbekend terrein’ is. En zodra iets niet bewezen kan worden, dan wordt dit kortweg afgedaan met ‘onzin’. Denk maar eens aan de werking van homeopathie! Of de wetenschappelijke visie over een elektromagnetisch energieveld of aura, dat ieder levend wezen in en om zich heen ‘draagt’.

Echter, zij die daadwerkelijk veranderingen willen bewerkstelligen in de gezondheidszorg – gevrijwaard willen zijn van geestelijke ziektebeelden zoals schizofrenie, stemmen in het hoofd, psychoses e.d. – kunnen zich toch beter gaan verdiepen in de werkelijke samenhang tussen ziel, geest en lichaam. Waarbij de kennis over ‘wat is een ziel’ (onderbewuste), en ‘wat is een geest’ (bewuste) in relatie tot het fysieke lichaam fundamenteel is! Zonder deze fundamentele kennis van de begrippen ziel en geest zullen we de eerst komende vijftig jaar blijven aanmodderen met onze gezondheidszorg en met al onze (geestelijke) ziekten.
De huidige geneeswetenschap en de (over)heersende chemische-farmaceutische industrie zal zich hoe dan ook vast blijven klampen aan de ‘oude wetenschap’. Ter herinnering de uitspraak van hoogleraar Rene Kahn: ´Behalve in het geval van ernstige depressie moet je eigenlijk zeggen, dat we géén stap verder zijn gekomen’.

6.2      Psychiater en exorcist

Een discussie tussen psychiater en zielzorger – een exorcist – over bezetenheidsgevallen wordt in belangrijke mate bemoeilijkt door dat het Bijbelse begrip ‘demon’ aan de psychiater onbekend is. Demon en demonie zijn Bijbelse begrippen, geloofsuitspraken.

‘Succesvolle demonenuitdrijvingen zijn goede prestaties van psychotherapie op sterk hysterische mensen’, aldus prof. Plokker [1]

Demonische bezetenheid is niet primair een psychologische ziekte, maar allereerst een geestelijk probleem met fysieke en psychotische verschijnselen als incidentele bijproducten. De wetenschap kan het bestaan van demonen noch bewijzen, noch weerleggen, evenmin als het bestaan van God. Toch doen demonologie en theologie uitspraken over het rijk Gods en het rijk der duisternis. Jezus’ opvatting van demonen past niet in het zinkader van de psychiatrie. Demonen zullen daarom nooit een bestanddeel van een officiële ziekteleer kunnen uitmaken.
De psychiater kan de uiterlijke symptomen bestuderen, beschrijven en proberen de directe, natuurlijke oorzaken aan te geven. Zoals een chirurg nooit zal stuiten op de ziel van een mens, zo zal een astronoom nooit God in zijn telescoop krijgen, zo zal een medisch onderzoek nooit tot wetenschappelijke vaststelling van de aanwezigheid van een demon leiden. Hoogstens zal de psychiater kunnen komen tot het vermoeden dat donkere machten zich verschuilen achter de medische buitenkant.

Als psychiaters niet geloven in het bestaan van demonische bezetenheid, moeten ze ook de resultaten van demonenuitdrijvingen anders duiden. Want demonische aanvallen kunnen ook plaatsvinden als een patiënt zich onder narcose bevindt!

---

[1] Prof. Dr. JH Plokker (1907 – 1976), geneesheer-directeur Psychiatrische inrichting ‘Hulp en Heil’ te Leidschendam

Hans Zevenboom

Literatuurverwijzing: 

1. Boek ´De exorcist van het Vaticaan´, Tracy Wilkinson
2. Boek, ´Ervaringen van een hedendaagse exorcist´, Roelof Tichelaar
3. Boek ´het Spiritisme´, Dr. W.H.C. Tenhaeff
4. Boek ´Het occulte is dichtbij´, drs. R.H. Matzken
5. Boek ´Sekten en stromingen´, ds. H. Veldhuizen
6. Boek ´Heksen bestaan´, Melkor
7. Boek ´New Age, esoterie en evangelie´, J. Minderhoud
8. Boek, ´De Joodse sekten ten tijde van Jezus´, Marcel Simon
9. Boek, ´Geloof en sekte´, Kurt Hutten
10. Boek, ‘Misleid door New Age´, Will Baron
11. Boek, ´New Age´, Drs. R. Matzken
12. Boek, ‘De New Age beweging´, dr. J. Verkuyl
13. Boek, ´De subtiele kracht van geestelijk misbruik´, David Johnson
14. Boek, ‘Demonen’. Eruit, in Jezus’ naam, Ds. W.C. van Dam
15. Katholiek Nieuwsblad, Elsevier, Trouw, NRC, Telegraaf, etc.